Πολιτικά αποδυναμωμένος μετά το σοκ που του επιφύλαξαν οι κάλπες, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου πασχίζει να κρατηθεί στην πρωθυπουργία απλώνοντας το χέρι στο νέο κεντρώο κόμμα «Υπάρχει Μέλλον» που ξεπέρασε κάθε προσδοκία, αναδείχθηκε δεύτερη κοινοβουλευτική δύναμη και ρυθμιστής του μετεκλογικού τοπίου.
Οι προβλέψεις που «έβγαζαν» ίσως την πλέον σκληροπυρηνική κυβέρνηση στην ιστορία του Κράτους του Ισραήλ «κατέρρευσαν» (με τις δημοσκοπήσεις για πολλοστή φορά να πέφτουν έξω), δεξιά και κεντροαριστερά βγήκαν ισοδύναμες στις κάλπες με 60 έδρες αμφότερες στην Κνεσέτ, και το Ισραήλ εισέρχεται τώρα σε μακρά διαδικασία λεπτών διαπραγματεύσεων για τη συγκρότηση κυβέρνησης συνασπισμού.
Στην κάλπη αναδείχθηκαν ουσιαστικά τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι οι Ισραηλινοί και η αγανάκτησή τους πλέον με την ειδική μεταχείριση που επιφυλάσσει το κράτος στους υπερορθόδοξους εβραίους. Παραμερίστηκαν θέματα εξωτερικής πολιτικής όπως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και το Παλαιστινιακό ζήτημα, τα οποία αναμένεται ότι θα μείνουν σε μεγάλο βαθμό εκτός και της μετεκλογικής διαπραγμάτευσης.
Η απρόσμενη δυναμική των κομμάτων του τόξου της κεντροαριστεράς αποτελεί βαρύ πολιτικό πλήγμα για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία από θέση υπεροχής σε κοινή κάθοδο με το υπερεθνικιστικό Ισραέλ-Μπεϊτενού του υπουργού Εξωτερικών Αβιγκντορ Λίμπερμαν -για να αντιμετωπίσει τελικώς «ψυχρολουσία» στις κάλπες της Τρίτης.
Η διαπραγμάτευση αρχίζει και ο Λαπίντ κρατά το «κλειδί»
Ο Ισραηλινός πρόεδρος Σιμόν Πέρες αναμένεται να αναθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς η συμμαχία Λικούντ-Ισραέλ Μπεϊτενού υπέστη μεν βαρύτατη ήττα χάνοντας δέκα έδρες συγκριτικά με τις εκλογές του 2009, αλλά παραμένει ο μεγαλύτερος σχηματισμός με 31 έδρες στην Κνεσέτ των 160 εδρών.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός ξεκίνησε ήδη τη διαπραγμάτευση κάνοντας (αναγκαστικά) «άνοιγμα» προς τον 49χρονο πρώην τηλεοπτικό αστέρα Γιαΐρ Λαπίντ, επικεφαλής του νέου κεντρώου κόμματος «Υπάρχει μέλλον» που άφησε άναυδους του παρατηρητές με την επιτυχία που κατέγραψε στην πρώτη του εκλογική κάθοδο.
Ο κεντρώος Λαπίντ έκανε τη μεγάλη έκπληξη, προβάλλει πλέον ως ηγέτης της μεσαίας τάξης και επιβάλλεται ως αδιαμφισβήτητος εταίρος σε οποιονδήποτε κυβερνητικό συνασπισμό σχηματιστεί. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδιναν στο κόμμα του 11 έως 13 έδρες, αλλά «εκτοξεύτηκε» στις 19.
Ο ίδιος προσανατόλισε την προεκλογική του εκστρατεία στην προστασία των συμφερόντων της μεσαίας τάξης που δοκιμάζεται από την ιλιγγιώδη αύξηση των ενοικίων και που κατέβηκε μαζικά σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας το καλοκαίρι του 2011, κυρίως στο Τελ Αβίβ.
Θέτοντας στο στόχαστρο τους υπερορθόδοξους που είναι απαλλαγμένοι από τη στρατιωτική θητεία, ούτε πληρώνουν φόρους ο Λαπίντ δηλώνει ότι εκπροσωπεί τους φορολογούμενους που υπηρέτησαν στο στρατό, εργάστηκαν σε όλη τη ζωή τους και «δεν μπορούν να δώσουν ένα διαμέρισμα στα παιδιά τους γιατί τα βάρη δεν κατανέμονται ισομερώς με τα άλλα κοινωνικά στρώματα».
Στην πρώτη γραμμή η εσωτερική πολιτική
Με αποδέκτη τον Γιαΐρ Λαπίντ, ο Νετανιάχου στις πρώτες του δηλώσεις δεσμεύτηκε να θέσει ως προτεραιότητα κοινωνικά και οικονομικά θέματα, σημειώνοντας ότι θέλει να συγκροτήσει μία κυβέρνηση που θα είναι όσο πιο ευρεία γίνεται.
«Οι Ισραηλινοί επιθυμούν να σχηματίσω μία κυβέρνηση που θα προωθήσει τρεις μεγάλες αλλαγές στην εσωτερική πολιτική: περισσότερη ισότητα, φθηνότερη στέγη και αλλαγές στις μεθόδους της κυβέρνησης» δήλωσε στη διάρκεια σύντομης ομιλίας του χωρίς να δεχθεί ερωτήσεις από τους δημοσιογράφους.
Ο Λαπίντ έχει επίσης τονίσει πως θα συμματάσχει σε κυβερνητικό σχήμα μόνο εφόσον υπάρξει δέσμευση για αναβίωση της ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Παλαιστινίους, η οποία περιήλθε σε τέλμα επί διακυβέρνησης Νετανιάχου κυρίως εξατίας της συνέχισης του εποικισμού -για την οποία πιέζουν τα δεξιά και υπερορθόδοξα κόμματα που παραδοσιακά στηρίζουν κοινοβουλευτικά το Λικούντ του Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Η εκλογική έκβαση (προσωρινά αποτελέσματα)
- Δεξιά: Λικούντ-Ισραέλ Μπεϊτενού 31 έδρες – Χαμπαγίτ Χαγιεχούντι (Εβραϊκή Εστία) 11 έδρες
- Κεντροαστερά: Γες Ατίντ (Υπάρχει Μέλλον) 19 έδρες – Εργατικοί 15 έδρες – Χατνούα (Το Κίνημα) 6 έδρες – Μέρετζ 6 έδρες – Καντίμα 2 έδρες
- Υπερορθόδοξοι: Σας 11 έδρες, Ενωμένος Ιουδαϊσμός της Τορά 7 έδρες
- Αραβικά κόμματα: Ενωμένη Αραβική Λίστα Ταάλ 5 έδρες, Χαντάς 4 έδρες, Μπαλάντ 3 έδρες
Δύσκολες ισορροπίες για τον Νετανιάχου
Δεδομένου ότι η Κνεσέτ είναι μοιρασμένη (αν δεν υπάρξει κάποια ελαφρά τροποποίηση στην τελική καταμέτρηση) ανάμεσα στη δεξιά και την κεντροαριστερά (το Εργατικό Κόμμα αναδείχθηκε τρίτη δύναμη με 15 έδρες), υπάρχει μία μικρή πιθανότητα να μην συγκροτήσει ο Νετανιάχου τη νέα κυβέρνηση -παρόλο που τόσο ο ίδιος, όσο και ο Λαπίντ έχουν καλέσει στη συγκρότηση ευρείας συμμαχίας.
Το εγχείρημα, πάντως, θα αποδειχτεί εξαιρετικά δύσκολο. Και ο Νετανιάχου θα χρειαστεί να λάβει ορισμένες δύσκολες αποφάσεις και να ισορροπήσει ανάμεσα στους υπερεθνικιστές και τους υπερορθόδοξους (που δεν θέλουν να δουν τα προνόμιά τους να αφαιρούνται) και τους κεντρώους που ορίζουν ως «κόκκινες γραμμές» για συμμετοχή τους στην κυβέρνηση τη στράτευση των υπερορθοδόξων, μείωση του κόστους ζωής και επιστροφή στη διαπραγμάτευση με τους Παλαιστινίους.
Και μία τέτοια κυβερνητική σύνθεση δεν είναι και πολύ σίγουρο πως θα μακροημερεύσει…