Ένας στους τρεις δημότες Βόλου μετακινείται καθημερινά προς το κέντρο της πόλης από τις συνοικίες, χρησιμοποιώντας το αυτοκίνητό του, αν και οι δύο στους τέσσερις από αυτούς θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ποδήλατο. Αυτό είναι ένα από τα αποτελέσματα της έρευνας της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου για τη βιώσιμη κινητικότητα στην πόλη.
Η έρευνα έγινε το χρονικό διάστημα από 15-12-12 έως 25-3-2013 σε τυχαίο δείγμα. Συμπληρώθηκαν 1000 ερωτηματολόγια, από τα οποία ολοκληρωμένα ήταν τα 600. Οι απαντήσεις δόθηκαν κατά 40% ηλεκτρονικά και 60% με γραπτό ερωτηματολόγιο.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, το 71% των πολιτών χρειάζεται να μεταβεί στο κέντρο της πόλης σχεδόν κάθε μέρα εξαιτίας της υπερσυγκέντρωσης σε αυτό εμπορικών δραστηριοτήτων, ιδιωτικών και δημόσιων υπηρεσιών, κέντρων εστίασης και διασκέδασης. Η μετακίνηση γίνεται κυρίως με αυτοκίνητο, δαπανώντας 50-150 ευρώ το μήνα για βενζίνη, και σταθμεύοντας με δυσκολία σε νόμιμες ή και παράνομες θέσεις στάθμευσης.
Πολλοί (40%) αρχίζουν ξανά να χρησιμοποιούν το ποδήλατο. Το 67% θα χρησιμοποιούσε περισσότερο το ποδήλατο, δίνοντας μεγάλη ανάσα στο κέντρο της πόλης, αν μπορούσαν να διορθωθούν οι υπάρχοντες ποδηλατόδρομοι ή να γίνει ένα νέο ασφαλές δίκτυο ώστε να το χρησιμοποιούν με ασφάλεια. Το 57% θα χρησιμοποιούσε ένα σύστημα δανεισμού Δημοτικών ποδηλάτων. Ελάχιστοι (12%) είναι αυτοί που χρησιμοποιούν τις αστικές συγκοινωνίες.
Το 79% κρίνει το εισιτήριο ακριβό σε σχέση με το μήκος της διαδρομής, ενώ πολλοί θεωρούν ότι υπάρχουν καθυστερήσεις σε κάποια δρομολόγια. Σχεδόν όλοι όμως (80%) δηλώνουν διατεθειμένοι να χρησιμοποιούν περισσότερο τις Αστικές Συγκοινωνίες, αν πυκνώσουν τα δρομολόγια, επεκταθούν οι γραμμές και μειωθεί ικανοποιητικά η τιμή του εισιτηρίου.
Όλο και περισσότεροι πολίτες (67%), κυρίως από τις κοντινές συνοικίες, μετακινούνται πλέον με τα πόδια προς το κέντρο της πόλης. Χαρακτηρίζουν όμως τη κατάσταση των πεζοδρομίων και των πεζόδρομων ως απαράδεκτη. Τα κυριότερα προβλήματα θεωρούν ότι είναι τα σταθμευμένα οχήματα, η έλλειψη συντήρησης, τα κάθε είδους εμπόδια όπως εμπορεύματα, τραπεζοκαθίσματα, κατασκευές κ.α. Το 70% συμφωνεί με τη πρόταση της Ένωσης Καταναλωτών για πεζοδρόμηση της Αντωνοπούλου μέχρι την Αναλήψεως.
Οι πολίτες θεωρούν ότι από το κέντρο της πόλης λείπουν λουλούδια και πράσινο, παγκάκια και χώροι ανάπαυλας, Δημοτικές τουαλέτες, εικαστικές παρεμβάσεις, Δημοτικές βρύσες και καθαριότητα.
Το 83% πιστεύει ότι γενικά πρέπει να περιοριστεί η άσφαλτος στην πόλη, ώστε να εξευρεθούν χώροι για το ποδήλατο, τον πεζό και το πράσινο, και ζητούν να επεκταθούν οι πεζόδρομοι και οι δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας στο κέντρο της πόλης.
Για τη βελτίωση της κυκλοφορίας – στάθμευσης στο κέντρο δηλώνουν ότι χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας, οριοθέτηση του κάθε χώρου με εμπόδια ώστε να μην μπορεί κάποιος να παρανομήσει, αστυνόμευση, αλλά κυρίως δημιουργία θέσεων στάθμευσης στο κέντρο και στη περιφέρεια με φτηνό αντίτιμο.
Τέλος το 93% είναι διατεθειμένο ανεξάρτητα από τη βελτίωση των κοινόχρηστων χώρων, για οικονομικούς, περιβαλλοντικούς ή άλλους λόγους να περιορίσει στις τελείως απαραίτητες τις μετακινήσεις με το Ι.Χ και να χρησιμοποιήσει άλλο μέσο.
Πάνω από 1626 προτάσεις – παρατηρήσεις έγιναν αυθόρμητα από τους πολίτες.
Το σύνολο των στοιχείων της έρευνας αλλά και των προτάσεων των πολιτών μαζί με τις προτάσεις της Ένωσης Καταναλωτών, που προκύπτουν από την έρευνα, θα κατατεθούν και θα συζητηθούν με τους αρμόδιους φορείς, Δήμο Βόλου, Περιφέρεια Θεσσαλίας, Αστικό ΚΤΕΛ, ώστε να τις λάβουν υπόψη στο προγραμματισμό τους.
Η Ένωση Καταναλωτών Βόλου με βάση τις απαντήσεις της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών προτείνει για κάθε νέο έργο να εφαρμόζεται η πολιτική βέλτιστης αξιοποίησης του δημόσιου χώρου για όλες τις κατηγορίες πολιτών. Τον πεζό, τον ποδηλάτη, τον μοτοσικλετιστή, τον αυτοκινητιστή. Να γίνουν τα ΜΜΜ πραγματικά Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, τα πεζοδρόμια πραγματικά πεζοδρόμια, οι ποδηλατόδρομοι πραγματικοί ποδηλατόδρομοι. Η συνολική πρόταση μας έχει ήδη κατατεθεί με τίτλο «Βόλος, η πόλη που θέλουμε.
Η Έρευνα αναλυτικά
Στην έρευνα έλαβαν μέρος πολίτες άνω των 18 ετών, κάθε μορφωτικού επιπέδου ανάλογα τα πραγματικά ποσοστά κάθε κατηγορίας από όλες τις συνοικίες και τα περίχωρα της πόλης σχεδόν αναλογικά με τον πληθυσμό κάθε περιοχής.
Η μετακίνηση προς το κέντρο γίνεται κυρίως με το αυτοκίνητο, από τις κοντινές συνοικίες με τα πόδια, λιγότεροι με μοτοσικλέτα ή ποδήλατο και ελάχιστοι με τις αστικές συγκοινωνίες.
Το 71% των πολιτών του Ενιαίου Δήμου Βόλου (και από τα περίχωρα) μετακινείται στο κέντρο της πόλης καθημερινά ή αρκετές φορές την εβδομάδα.
Αυτό οφείλεται στην υπερσυγκέντρωση εμπορικών καταστημάτων, δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών, κέντρων εστίασης και διασκέδασης στο κέντρο της πόλης.
Το φαινόμενο αυτό ωθεί και νέες επιχειρήσεις προς το κέντρο και άρα μεγαλύτερο ακόμα αριθμό επισκέψεων και οδηγούμαστε στο αδιαχώρητο για τη κυκλοφορία αλλά κυρίως τη στάθμευση.
Πρόταση ΕΝ.ΚΑ. Να γίνει σταδιακά η μετακίνηση όλων των Δημόσιων και Δημοτικών υπηρεσιών εκτός κέντρου, αυστηρότεροι κανόνες για πολυκαταστήματα, δημιουργία χωροταξικής μελέτης και υποδομών για εμπορικές δραστηριότητες στη περιφέρεια της πόλης.
Μόνο ένας στους πέντε δεν χρησιμοποιεί ποτέ το αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις του στο κέντρο.
Το 67% σταθμεύει σε ελεύθερες νόμιμες θέσεις που όμως … δεν υπάρχουν στο κέντρο γιατί είναι όλες ελεγχόμενης ή μη επιτρεπόμενης στάθμευσης. Οι περισσότεροι ξοδεύουν από 50 έως 150 ευρώ το μήνα για βενζίνη.
Στην ερώτηση αν «θέλετε να κάνετε κάποια πρόταση για τη βελτίωση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης», υπήρξαν 270 αυθόρμητες προτάσεις. Αυτές αφορούν περιληπτικά τα παρακάτω θέματα (σε παρένθεση ο αριθμός των πολιτών που το πρότειναν):
Αστυνόμευση (62).
Δημιουργία θέσεων στάθμευσης (31),
στο κέντρο με φτηνό αντίτιμο(26),
περιφερειακά δωρεάν (22).
Απαγόρευση αυτοκινήτων στο κέντρο – δακτύλιος (23).
Επέκταση συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης (14).
Απομάκρυνση κορυνών(13).
Επέκταση κορυνών (8).
Κυκλοφοριακή αγωγή (10).
Ελευθέρωση κεντρικών δρόμων από παρκαρισμένα (10).
Ρύθμιση φαναριών (6).
Διανομές τις πρωινές ώρες (4).
Γερανοί για τα οχήματα που εμποδίζουν (3).
Δημιουργία Τραμ (9).
Δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας (6).
Ολοκλήρωση περιφερειακού (3).
Αποκέντρωση καταστημάτων και υπηρεσιών(4).
Διαβάσεις πεζών (3) κ.α.
Πρόταση της Ένωσης Καταναλωτών για κυκλοφορία – στάθμευση
Οι μέχρι σήμερα απαγορευμένες αλλά συνεχώς κατειλημμένες θέσεις στάθμευσης στο κέντρο να αστυνομεύονται, ή να γίνουν ελεγχόμενες με φθηνό αντίτιμο. Να αστυνομεύεται με γερανό το διπλοπαρκάρισμα και η στάθμευση στις ράμπες αναπήρων. Δωρεάν περιφερειακοί χώροι στάθμευσης και μετακίνηση στο κέντρο με ποδήλατα ή αστικές συγκοινωνίες.
Το ποδήλατο ξαναμπαίνει στη ζωή των Βολιωτών αφού το 40% δηλώνει ότι το χρησιμοποιεί έστω και λίγες φορές.
Το 67% (ναι και μάλλον ναι) των πολιτών δηλώνει ότι θα χρησιμοποιούσε περισσότερο το ποδήλατο αν υπήρχαν ασφαλείς ποδηλατόδρομοι.
Το 51% (ναι και μάλλον ναι) θεωρεί ότι οι υπάρχοντες ποδηλατόδρομοι μπορούν να διορθωθούν και να συμπληρωθούν αποτελώντας ασφαλές δίκτυο. Οι πολίτες εκφράζουν εδώ όχι την αποδοχή της αισθητικής και της ασφάλειας του έργου, αλλά την αγωνία τους να μην χαθεί αυτός ο χώρος από το ποδήλατο και παραδοθεί ξανά στο αυτοκίνητο.
Αντίθετα στο 32% (όχι και μάλλον όχι) των πολιτών που θεωρούν ότι δεν μπορούν να διορθωθούν, υπάρχουν και αυτοί που θέλουν να επανακτήσουν το χώρο στάθμευσης του αυτοκινήτου τους που έχασαν από τον ποδηλατόδρομο.
Επίσης το 57% (ναι και μάλλον ναι) θα χρησιμοποιούσε ένα σύστημα δανεισμού Δημοτικών ποδηλάτων.
Στην ερώτηση αν «θέλετε να κάνετε κάποια πρόταση για την επέκταση της χρήσης του ποδηλάτου», υπήρξαν 307 αυθόρμητες προτάσεις.
Αυτές αφορούν περιληπτικά τα παρακάτω θέματα (σε παρένθεση ο αριθμός των πολιτών που το πρότειναν.
Επανασχεδιασμός ασφαλούς δικτύου ποδηλατόδρομων (101)
με κατάργηση των υπαρχόντων (43)
ή διόρθωσή τους (22).
Ενημέρωση ευαισθητοποίηση, αγωγή για τη χρήση του ποδηλάτου (29).
Σύστημα δανεισμού ποδηλάτων (22).
Αστυνόμευση υπαρχόντων ποδηλατόδρομων (24)
και καθαρισμός τους από κλαδιά κάδους, σκουπίδια κλπ. (9).
Δημιουργία χώρων στάθμευσης ποδηλάτων (12).
Επέκταση δρόμων ήπιας κυκλοφορίας και πεζόδρομων και κίνηση ποδηλάτων σε αυτούς (13).
Λωρίδες ποδηλάτων σε κεντρικούς δρόμους (6).
Επέκταση ποδηλατοδρόμων προς Αλυκές και προς Αγριά (8).
Κίνητρα για αγορά ποδηλάτων, μείωση ΦΠΑ (3).
Ποδήλατα στα λεωφορεία (2).
Πρόταση της Ένωσης Καταναλωτών για την επέκταση της χρήσης του ποδηλάτου:
Οι ποδηλατόδρομοι είναι το κλειδί της λύσης του προβλήματος του κυκλοφοριακού και της στάθμευσης στο κέντρο της πόλης. Άμεση προτεραιότητα του Δήμου να διορθωθούν και να συμπληρωθούν οι ποδηλατόδρομοι, ώστε να αποτελέσουν ασφαλές δίκτυο. Να γίνουν χώροι στάθμευσης ποδηλάτων για να ελευθερωθούν τα πεζοδρόμια.
Αστικές συγκοινωνίες
Οι πολίτες που πάντα 3% και πολύ συχνά 9% χρησιμοποιούν τις αστικές συγκοινωνίες φαίνεται να είναι μόνο αυτοί που δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.
Μαθητές φοιτητές και άνθρωποι μεγάλης ηλικίας
Το 36% του συνόλου ή το 65% αυτών που είχαν άποψη, θεωρούν ότι υπάρχουν καθυστερήσεις στα δρομολόγια. Αντίθετα το 22% τα θεωρεί ικανοποιητικά. Στη πραγματικότητα κάποιες βασικές γραμμές όπως το 1 και το 3 έχουν συχνά δρομολόγια, ενώ κάποιες άλλες όχι τόσο συχνά και αυτό ερμηνεύει τη διαφοροποίηση των απόψεων.
Το 79% των πολιτών θεωρεί το εισιτήριο ακριβό ή μάλλον ακριβό σε σχέση με το μήκος της διαδρομής και σωστά αφού για τις διαδρομές του 1-2 χιλιομέτρων της πόλης, το κόστος της βενζίνης του Ι.Χ. είναι μικρότερο.
Σχεδόν όλοι 80% (ναι και μάλλον ναι) δηλώνουν διατεθειμένοι να χρησιμοποιούν τις Αστικές Συγκοινωνίες, αν πυκνώσουν τα δρομολόγια και μειωθεί ικανοποιητικά η τιμή του εισιτηρίου.
Επίσης υπήρξαν 248 αυθόρμητες προτάσεις για τις αστικές συγκοινωνίες. Αυτές αφορούν περιληπτικά τα παρακάτω θέματα (σε παρένθεση ο αριθμός των πολιτών που το πρότειναν).
Μείωση της τιμής του εισιτηρίου (42),
να ισχύει για πολλαπλές διαδρομές (18),
φθηνή μηνιαία κάρτα (4).
Αναδιάρθρωση και επέκταση δικτύου σε νέες διαδρομές (37),
κυκλική διαδρομή γύρω από το κέντρο(3).
Αύξηση πυκνότητας δρομολογίων (36),
παράταση ωραρίου το βράδυ (5).
Αγορά minibuses (42), με καθαρά καύσιμα (15).
Δημοτική επιδοτούμενη συγκοινωνία (7).
Συμπεριφορά οδηγών, κάπνισμα, κινητό, καθαριότητα (21).
Αστυνόμευση λεωφοριολωρίδων, στάσεων (5).
Ηλεκτρονικός πίνακας χρόνου άφιξης, και χάρτης δρομολογίων στις στάσεις (5). Περισσότερα σημεία πώλησης εισιτηρίων (5).
Πρόταση της Ένωσης Καταναλωτών για την επέκταση της χρήσης των αστικών συγκοινωνιών:
Το αστικό ΚΤΕΛ να λειτουργήσει πειραματικά έστω και για ένα χρόνο με τις εξής προϋποθέσεις:
Μείωση της τιμής του εισιτηρίου στο μισό, επέκταση των δρομολογίων σε νέες περιοχές, δραστική πύκνωση των δρομολογίων για όλες τις γραμμές
Διευκόλυνση από Δήμο και Τροχαία, της κίνησης στις λωρίδες κυκλοφορίας των λεωφορείων. Ενημερωτική εκστρατεία από αστικό ΚΤΕΛ, Δήμο και άλλους φορείς για τη χρήση των ΜΜΜ. Η μαζική χρήση τους θα έχει τελικά θεαματικά αποτελέσματα στα οικονομικά του αστικού ΚΤΕΛ αλλά κυρίως στο κυκλοφοριακό πρόβλημα του Δήμου.
Πεζοδρόμια – πεζόδρομοι
Το 67% των πολιτών μετακινείται πλέον σε μικρές αποστάσεις πάντα ή συχνά με τα πόδια από τη περιφέρεια προς το κέντρο. Το 93% θεωρεί δύσκολη τη μετακίνησή του με τα πόδια λόγω της κατάστασης των πεζοδρομίων. Το ίδιο ποσοστό 93% (ναι και μάλλον ναι) δηλώνει διατεθειμένο να μετακινείται περισσότερο με τα πόδια αν βελτιωθεί η κατάσταση των πεζοδρομίων.
Το 70% συμφωνεί με την πρόταση της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου για πεζοδρόμηση της Αντωνοπούλου μέχρι την Αναλήψεως.
Για τα κυριότερα προβλήματα των πεζοδρομίων και των πεζοδρόμων και τι προτείνεται να γίνει,
Υπήρξαν 711 αυθόρμητες παρατηρήσεις και προτάσεις. Αυτές αφορούν περιληπτικά τα παρακάτω θέματα: (σε παρένθεση ο αριθμός των πολιτών που το πρότειναν).
Τα προβλήματα που εντόπισαν είναι:
Σταθμευμένα αυτοκίνητα, μηχανάκια, ποδήλατα (140).
Στενά πεζοδρόμια (74), με σπασμένες ολισθηρές πλάκες (88),
με ανοιχτά φρεάτια, λακκούβες, κακοτεχνίες (64).
Απροσπέλαστα για καρότσια, χωρίς ράμπες πρόσβασης (41),
γεμάτα τραπεζοκαθίσματα (39), ιδιοκατασκευές, ομπρέλες (9),
εμπορεύματα διάφορα (24), ζαρντινιέρες (10),
προεξοχές κατοικιών, σκαλιά, μπαλκόνια (12) και περίπτερα (6).
Διέλευση δίτροχων (12). Δέντρα σε λάθος σημεία (26),
κολώνες, πινακίδες (8), εμπόδια σε διαδρόμους τυφλών (3),
άνισες κλίσεις σε νέες οικοδομές (8), φωτισμός (3).
Να επεκταθούν οι πεζόδρομοι στο κέντρο (33).
Να φύγουν τα εμπόδια με αυστηρή αστυνόμευση (28),
να ανακατασκευαστούν με ομοιόμορφη, αντιολισθητική πλακόστρωση (42),
να τοποθετηθούν κάγκελα και πράσινο για προστασία από τα αυτοκίνητα (10),
να συντηρούνται και να καθαρίζονται από βρωμιές και νεράντζια (32).
Να υπάρχει τηλέφωνο και υπηρεσία στο Δήμο για επισκευή επικίνδυνων σημείων (3).
Προτάσεις της Ένωσης Καταναλωτών για τα προβλήματα των πεζοδρομίων και των πεζόδρομων:
Να γίνουν πεζοδρομήσεις σε δύο τουλάχιστον κάθετους και ένα οριζόντιο δρόμο που να συνδέουν τις κοντινές συνοικίες με το κέντρο. Να συνεχιστεί για όλους και παντού η επιχείρηση «ελεύθερα πεζοδρόμια» αφού πρώτα ο Δήμος, οι δημόσιες υπηρεσίες και το ΚΤΕΛ, αφαιρέσουν τα δικά τους εμπόδια, πινακίδες κλπ. Να επεκταθούν τα πεζοδρόμια μειώνοντας την άσφαλτο, και τοποθετώντας στην άκρη κάγκελα ή πράσινο για τη προστασία των πεζών, σύμφωνα με τη μελέτη μας για την Ιωλκού.
Έγιναν ακόμη 90 αυθόρμητες παρατηρήσεις για το τι λείπει από το κέντρο της πόλης. Αυτές αφορούν περιληπτικά τα παρακάτω θέματα
(σε παρένθεση ο αριθμός των πολιτών που το πρότειναν).
Καθαριότητα (17),
πάρκα, παιδικές χαρές (9),
πράσινο (8),
παιδεία των πολιτών (7),
χώροι στάθμευσης (7),
αγάπη για τη πόλη (6),
αστυνόμευση (6),
πάρκιν για δίτροχα(5),
πλατείες, σιντριβάνια (5),
πεζόδρομοι (4),
υποδομές για ΑΜΕΑ (2),
αισθητική κτιρίων (2),
καλλιτεχνικά δρώμενα (2),
χώροι άθλησης (2) κ.α.
Το 83% (ναι και μάλλον ναι) πιστεύει ότι γενικά πρέπει να περιοριστεί η άσφαλτος στην πόλη ώστε να εξευρεθούν χώροι για το ποδήλατο, τον πεζό και το πράσινο.
Το 9% ζητάει να μείνουν ως έχουν οι δρόμοι του κέντρου της πόλης, ενώ οι υπόλοιποι ζητούν να επεκταθούν οι πεζόδρομοι και οι δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας.
Το 68% πιστεύει ότι για να βελτιωθεί η κυκλοφορία – στάθμευση στο κέντρο χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας, το 37% οριοθέτηση του κάθε χώρου με εμπόδια ώστε να μην μπορεί κάποιος να παρανομήσει, και το 32% αστυνόμευση.
Το 93% είναι διατεθειμένο ανεξάρτητα από τη βελτίωση των κοινόχρηστων χώρων, για οικονομικούς, περιβαλλοντικούς ή άλλους λόγους να περιορίσει στις τελείως απαραίτητες τις μετακινήσεις με το Ι.Χ και να χρησιμοποιήσει άλλο μέσο.