Πρώτο Θέμα (old), Τοπικά

Λύση για τη Θεσσαλία τα έργα του Αχελώου

Την υλοποίηση των δρομολογημένων έργων ταμίευσης χειμερινών απορροών και μεταφορά 250 εκ. κ.μ. νερού από τη λεκάνη του Αχελώου, χωρίς μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, προτείνει η ΣΜΠΕ στο πλαίσιο του Σχεδίου Διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος της Θεσσαλίας
Την υλοποίηση των δρομολογημένων έργων ταμίευσης χειμερινών απορροών και μεταφορά 250 εκ. κ.μ. νερού από τη λεκάνη του Αχελώου, χωρίς μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, προτείνει η ΣΜΠΕ στο πλαίσιο του Σχεδίου Διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος της Θεσσαλίας

 

Την υλοποίηση των δρομολογημένων έργων ταμίευσης χειμερινών απορροών και μεταφορά 250 εκ. κ.μ. νερού από τη λεκάνη του Αχελώου, χωρίς μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, προτείνει η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) στο πλαίσιο του σχεδίου διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος της Θεσσαλίας, το οποίο θα παρουσιαστεί προς έγκριση στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου την ερχόμενη Δευτέρα. Σύμφωνα με τους μελετητές από την εκτίμηση των διαφορικών οικονομικών επιπτώσεων τριών συνολικά σεναρίων, η προαναφερόμενη λύση έχει το χαμηλότερο κόστος, ενώ από την κοστολόγηση των έργων προκύπτει να είναι πιο οικονομικό κατά περίπου 50 εκ. ευρώ σε σχέση με τα υπόλοιπα.

Εισηγητής της Στρατηγικής Μελέτης θα είναι ο αντιπεριφερειάρχης κ. Γ. Καλτσογιάννης, ο οποίος θα παρουσιάσει τα τρία σενάρια που προβλέπει η συνταχθείσα μελέτη.

Το Υδατικό Διαμέρισμα Θεσσαλίας έχει συνολική έκταση 13.142 km2. Εκτείνεται στο μεγαλύτερο τμήμα του εντός της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ενώ περιλαμβάνει μικρό μέρος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και ελάχιστο μέρος των Περιφερειών Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας. Το Υδατικό Διαμέρισμα Θεσσαλίας περιλαμβάνει δύο κύριες υδρολογικές λεκάνες του Πηνειού και των ρεμάτων Αλμυρού – Πηλίου.

Η εξέταση των ισοζυγίων της Θεσσαλίας έχει οδηγήσει στα παρακάτω συμπεράσματα:

-Το σημερινό καθεστώς εκμετάλλευσης των υδάτινων πόρων στη Θεσσαλία έχει οδηγήσει σε υπεραντλήσεις των υπόγειων νερών, έτσι ώστε εκτός από τους ανανεώσιμους πόρους να μειώνονται και τα μόνιμα υπόγεια αποθέματα. Λόγω της στενής σχέσης μεταξύ υπόγειων επιφανειακών νερών οι υπεραντλήσεις αυτές έχουν ως επίπτωση τη μείωση της επιφανειακής απορροής.

-Οι απαιτήσεις του περιβάλλοντος δεν καλύπτονται σε ό,τι αφορά τόσο στα υπόγεια νερά, όσο και στα επιφανειακά. Στα τελευταία, ιδιαίτερα έντονη είναι η ανεπάρκεια θερινής ροής για τη συντήρηση υγιών οικοσυστημάτων.

-Η αρδευτική κατανάλωση είναι μικρότερη από τη ζήτηση. Αιτία είναι το μεγάλο κόστος σε περιοχές όπου η άντληση πρέπει να γίνει από μεγάλα βάθη λόγω της μείωσης των υπόγειων αποθεμάτων. Το αποτέλεσμα είναι η μη άρδευση ή η ελλειματική άρδευση παραγωγικών εκτάσεων.

Τα σενάρια

Το Σχέδιο Διαχείρισης του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας προτείνει μία σειρά σεναρίων, τα οποία μετά από συγκριτική αξιολόγηση καταλήγουν στα εξής τρία επικρατέστερα:

Σενάριο Α που βασίζεται:

(α) Σε μειωμένη αρδευτική κατανάλωση ανά στρέμμα στη Θεσσαλία ίση περίπου με 450 κ.μ./στρέμμα/έτος,

(β) στην ολοκλήρωση και υλοποίηση της κατασκευής των δρομολογημένων έργων ταμίευσης χειμερινών απορροών στη Θεσσαλία και

(γ) στη μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων περίπου κατά περίπου 550.000 στρέμματα από τα σημερινά 2.500.000 στρέμματα, ώστε να επαρκεί η προσφορά νερού για να καλύψει τις μέσες περιβαλλοντικές απαιτήσεις των σωμάτων, υπόγειων και επιφανειακών.

Σενάριο Β που βασίζεται:

(α) Σε μειωμένη αρδευτική κατανάλωση ανά στρέμμα ίση περίπου με 450 κ.μ./στρέμμα/έτος,

(β) στην ολοκλήρωση και υλοποίηση της κατασκευής των δρομολογημένων, αλλά και πρόσθετων έργων ταμίευσης χειμερινών απορροών στη Θεσσαλία και

(γ) στη μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων περίπου κατά 270.000 στρέμματα από τα σημερινά 2.500.000 στρέμματα, ώστε να επαρκεί η προσφορά νερού για να καλύψει τις μέσες περιβαλλοντικές απαιτήσεις των σωμάτων, υπόγειων και επιφανειακών.

Σενάριο Γ που βασίζεται:

(α) Σε μειωμένη αρδευτική κατανάλωση ανά στρέμμα ίση περίπου με 450 κ.μ./στρέμμα/έτος,

(β) στην ολοκλήρωση της κατασκευής των δρομολογημένων έργων ταμίευσης χειμερινών απορροών στη Θεσσαλία και

(γ) στη μεταφορά νερού από τον Αχελώο ποσότητας ίσης με 250 hm3 ώστε να επαρκεί η προσφορά νερού στη λεκάνη του Πηνειού για να αρδεύσει επαρκώς τα σημερινά 2.500.000 στρέμματα και ταυτόχρονα να καλύψει τις μέσες περιβαλλοντικές απαιτήσεις των σωμάτων, υπόγειων και επιφανειακών.

Συγκριτική αξιολόγηση σεναρίων

Δεδομένου του ελλειμματικού υδατικού ισοζυγίου στο Υδατικό Διαμέρισμα της Θεσσαλίας και της ποιοτικής κατάστασης των υδατικών του σωμάτων εξετάστηκαν μία σειρά σεναρίων μέσων και υψηλών περιβαλλοντικών απαιτήσεων για την επίτευξη των στόχων της ΟΠΥ. Στα σενάρια μέσων περιβαλλοντικών απαιτήσεων οι απολήψεις από τα επιφανειακά υδάτινα σώματα κατά τη θερινή περίοδο ανέρχονται στο 50% της θερινής απορροής και στα υπόγεια συστήματα οι ετήσιες αντλήσεις από τα ανανεώσιμα αποθέματα δεν υπερβαίνουν τα 300 hm3. Στην περίπτωση αυτή εκτιμήθηκε ότι ο υπόγειος υδροφορέας χρειάζεται 60 χρόνια για να ανανήψει ποσοτικά και ποιοτικά. Στα σενάρια υψηλών περιβαλλοντικών απαιτήσεων οι απολήψεις από τα επιφανειακά υδάτινα σώματα ανέρχονται στο 30% της θερινής απορροής και στα υπόγεια συστήματα οι ετήσιες αντλήσεις από τα ανανεώσιμα αποθέματα δεν υπερβαίνουν τα 200 – 250 hm3. Στην περίπτωση αυτή  εκτιμήθηκε ότι ο υπόγειος υδροφορέας χρειάζεται 50 χρόνια για να ανανήψει ποσοτικά και ποιοτικά.

Στο σύνολό τους εξετάστηκαν 11 σενάρια, έξι μέσων περιβαλλοντικών απαιτήσεων και πέντε υψηλών. Για κάθε σενάριο εκτιμήθηκαν το διαφορικό χρηματοοικονομικό κόστος κατασκευής των έργων, το διαφορικό χρηματοοοικονομικό κόστος λειτουργίας των έργων, το διαφορικό περιβαλλοντικό κόστος, το διαφορικό κόστος πόρου, η διαφορική προστιθέμενη αξία του τομέα της γεωργίας στο υδατικό διαμέρισμα και η διαφορική αξία παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Από τη συνεκτίμηση των παραμέτρων αυτών για κάθε σενάριο και τη συγκριτική αξιολόγηση των προτεινόμενων από το σχέδιο διαχείρισης σεναρίων προκρίνονται τα τρία προαναφερόμενα. Ωστόσο από την εκτίμηση των διαφορικών οικονομικών επιπτώσεων των τριών σεναρίων προκύπτει ότι το σενάριο γ’ έχει το χαμηλότερο κόστος, ενώ από την κοστολόγηση των έργων προκύπτει να είναι πιο οικονομικό κατά περίπου 50 εκ. ευρώ σε σχέση με το σενάριο β. Επίσης το σενάριο γ έχει το μεγαλύτερο συντελεστή εσωτερικής κοινωνικοοικονομικής απόδοσης επενδυόμενων κεφαλαίων ίσο με 25,00% σε σχέση με 16,00% του σεναρίου β και 20,9% του σεναρίου α. Εκ των τριών σεναρίων ως ρεαλιστικότερα προς εφαρμογή προκρίνονται τα σενάρια β και γ, τα οποία κοστολογούνται και ως προς τα υλοποίηση έργα υποδομής που τα συνοδεύουν με οικονομικότερο το σενάριο γ.

Όπως επισημαίνεται από τους μελετητές «θεωρούμε ότι πρέπει να προκριθεί το σενάριο Γ, το οποίο περιλαμβάνει υλοποίηση των δρομολογημένων έργων ταμίευσης χειμερινών απορροών και μεταφορά 250 εκ. κ.μ. από τη λεκάνη του Αχελώου χωρίς μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Οι λόγοι για τους οποίους θεωρούμε ότι πρέπει να προκριθεί το σενάριο αυτό είναι πρωτίστως και κυρίως περιβαλλοντικοί. Η αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος μέσω της ανάνηψης του υπόγειου υδροφορέα θα αναστείλει την ερημοποίηση των εδαφών και κατά συνέπεια την εγκατάλειψη της υπαίθρου. Από το Σχέδιο Διαχείρισης του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας κατέστη σαφές ότι υφίσταται σοβαρός κίνδυνος απομείωσης των ποσοτήτων των προοριζόμενων για την ύδρευση του πληθυσμού. Είναι επίσης προφανές ότι προέχει η αποκατάσταση του ελλειμματικού υδατικού ισοζυγίου, η οποία επιτυγχάνεται βέλτιστα με τη μεταφορά νερού από τη ΛΑΠ Αχελώου χωρίς ταυτόχρονα να την επιβαρύνει περαιτέρω περιβαλλοντικά».

 

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το