Photo Gallery, Τοπικά

Ιπποκράτης Ζημέρης: «Έφυγε» ο φωτογράφος του μεταπολεμικού Βόλου

Ο Ιπποκράτης Ζημέρης


Έφυγε χθες σε ηλικία 90 ετών ο γνωστός φωτογράφος του Βόλου Ιπποκράτης Ζημέρης. Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί σήμερα στη 1 μ.μ. στο Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Νικολάου Βόλου.

Ο Ιπποκράτης Ζημέρης γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου 1922. Όνειρό του ήταν η αρχιτεκτονική, αλλά στα χρόνια της Κατοχής ο προσανατολισμός του αλλάζει.

Γιος του Κωνσταντίνου Ζημέρη, μαθήτευσε δίπλα στο ζωγράφο και φωτογράφο πατέρα του. Τελείωσε το πρακτικό Λύκειο το 1940. Ανέλαβε το φωτογραφείο της οικογένειας, δουλεύοντας μαζί με τον πατέρα του επί 13 χρόνια. Οι επαγγελματικές του υποχρεώσεις δεν του άφησαν κανένα περιθώριο για περαιτέρω σπουδές.

Ο Ιπποκράτης συνέχισε την πορεία και τις αρχές του Κωνσταντίνου, ενώ στο σκοτεινό θάλαμο συχνά τον βοηθούσε η αδερφή του Κυβέλη.

Ως μέλος της δραστήριας Φιλότεχνης Λέσχης Βόλου διοργάνωσε πολιτιστικά γεγονότα για τη μουσική, τη λογοτεχνία και άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες.

Η τεχνολογική εξέλιξη στη φωτογραφία δεν επηρέασε την τεχνοτροπία των Ζημέρη, οι οποίοι συνέχισαν να δουλεύουν με τον παραδοσιακό τρόπο, φτιάχνοντας, πολλές φορές, τα υγρά του σκοτεινού θαλάμου μόνοι τους.

Με την εγκατάσταση βιομηχανιών στην περιοχή, ο Ιπποκράτης εργάστηκε πολύ σε αυτόν τον τομέα, καταγράφοντας την ιστορία της περιοχής και τις εξελίξεις που ακολούθησαν. Προτιμούσε, μάλιστα, τα μεγάλα μεγέθη φωτογραφιών, ώστε το παραγόμενο υλικό να πλησιάζει την πραγματική εικόνα. Πίστευε ότι αυτός ήταν ένας τρόπος για να γνωρίσουμε καλύτερα την Ελλάδα και το Πήλιο. Αρκετές τέτοιες φωτογραφίες – ταμπλό κοσμούν πολλά σπίτια, καταστήματα, κοινόχρηστους χώρους.

Φίλος των τεχνών και των γραμμάτων

Το τεράστιο σε έκταση φωτογραφικό αρχείο του καλύπτει μια μεγάλη χρονική περίοδο από τον προπολεμικό και κυρίως το μεταπολεμικό Βόλο. Οι φωτογραφίες του από τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 έγιναν τεκμήρια ιστορίας της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Στις εικόνες από τα αρχοντικά που καταστράφηκαν με τους σεισμούς μέχρι τις βιοτεχνίες και τις βιομηχανίες που χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου, ο φακός του βολιώτη φωτογράφου πρόλαβε να αποτυπώσει κομμάτια του πολιτισμού της περιοχής.

Στο σπίτι του φιλοξενούσε παλιές μηχανές και παλιές πλάκες μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Εκεί κρατούσε και το νήμα των μεγάλων φωτογράφων του Βόλου. Δεν συνέχιζε μόνο την καλλιτεχνική παράδοση του πατέρα του, αλλά είχε στη διάθεσή του και το πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο του Αντώνη Ραφανίδη που έφτανε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.

Συγγενείς και φίλοι θυμούνται έναν καλλιεργημένο άνθρωπο με ευρύτερα ενδιαφέροντα για τις τέχνες και τα γράμματα, καθώς ήταν επίσης φίλος της ζωγραφικής, της κλασικής μουσικής, της ποίησης, της λογοτεχνίας.

Η κριτική αποτίμηση του έργου του

Ο Ιπποκράτης Ζημέρης συνεκθέτει με τον πατέρα του Κωνσταντίνο από το 1962 στη Λαμία και στη Θεσσαλονίκη μέχρι το 1993 στη Μυτιλήνη, ενώ το 2000-2001 στη Σκόπελο συμμετέχει με έργα του στην ομαδική έκθεση «Βγαίνοντας από τα χρόνια του Πολέμου» που περιόδευσε σε Αθήνα, Ρέθυμνο, Τρίπολη, Βόλο.

Ο κ. Βαγγέλης Ιωακειμίδης, διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, που είχε την καλλιτεχνική επιμέλεια της έκθεσης, προχωρεί στην κριτική αποτίμηση του έργου του Ιπποκράτη Ζημέρη χωρίς να μπορεί να παραλείψει τη σημαντική επιρροή του πατέρα Κωνσταντίνου:

«Σε μια πρώτη εκτίμηση και πριν από την ενδελεχή ανάλυση που θα προκύψει από την αποτίμηση και τη μελλοντική μελέτη του αρχείου των Ζημέρη, μπορούμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στα παρακάτω σημεία για το έργο τους:

– Μετά από την οριστική εγκατάσταση του Κωνσταντίνου στο Βόλο, οι δυο φωτογράφοι εργάστηκαν εμπνευσμένοι από τον περίγυρο (Πήλιο – Μαγνησία – Θεσσαλία) και μετακινήθηκαν ελάχιστα από αυτό καθεαυτό το πεδίο. Σημάδεψαν την ιστορία της ελληνικής φωτογραφίας σε αυτή την περιοχή, μαζί με την άλλη φωτογραφική οικογένεια των αδελφών Στουρνάρα, τον Δημήτρη Λέτσιο, τον Τάκη Τλούπα, τον Διαμαντόπουλο, τον Μπασδέκη και άλλους.

– Η χαρακτηριστική παρουσίαση των έργων τους σε σχετικά μεγάλες διαστάσεις, για εκείνη την εποχή, θύμιζε πολύ περισσότερο πίνακα ζωγραφικής, σε αντίθεση με τη συνηθισμένη πρακτική των δελταρίων σε μικρές διαστάσεις (παρότι κατά καιρούς δοκίμασαν και αυτή την πρακτική).

– Προσπάθησαν, με τη μέθοδο της «μεγάλης εικόνας» ταμπλό, να δώσουν το μεγαλειώδες της περιοχής και της φύσης και να «προβάλουν» τον τόπο που τους περιβάλει και που αγάπησαν πολύ, καλλιεργώντας έτσι ένα δώρο, ένα ενθύμιο από το Πήλιο.

Δεν είναι, άλλωστε, καθόλου τυχαίο ότι ακόμη και σήμερα πολλοί κοινόχρηστοι χώροι του Βόλου (Οργανισμός Λιμένος, ΚΤΕΛ, εστιατόρια κ.λπ.), διακοσμούν τους τοίχους τους με έργα των Ζημέρη.

– Συνδύαζαν τις τρεις χρήσεις της φωτογραφίας, αυτή του επαγγέλματος και της προκαθορισμένης παραγγελίας (βιομηχανική φωτογραφία, πορτρέτο, στούντιο), αυτή του ντοκουμέντου τεκμηρίωσης για την ιστορία και την εθνογραφία και αυτή της καλλιτεχνικής χρήσης, της έμπνευσης και της δημιουργίας.

Η θεματολογία τους είναι πολύπλευρη: Το αστικό και αρχιτεκτονικό τοπίο, οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τα πορτρέτα από σχολεία, χορωδίες, γυμνάσια, συλλόγους, γάμους, το λιμάνι, τα πλοία και ιδιαίτερα το φυσικό τοπίο, συνιστούν το πολύ πλούσιο ρεπερτόριό τους».

Η οικογένεια Ζημέρη διαφύλαξε το φωτογραφικό της αρχείο σε όλη τη διάρκεια εξάσκησης του επαγγέλματος.

Πολλά χρόνια μετά ο Σύλλογος Φίλων του Λαογραφικού Μουσείου Σκοπέλου απέκτησε με τη συνδρομή του υπουργείου Πολιτισμού και του Δήμου Σκοπέλου περίπου είκοσι χιλιάδες αρνητικά και γυάλινες πλάκες, ενώ σημαντικό μέρος του πολύτιμου αρχείου βρίσκεται σήμερα στο Δήμο Βόλου.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το