Συνωστισμός μπορεί ακόμη να παρατηρείται στις λαϊκές αγορές, όμως τα καρότσια παραμένουν μισοάδεια και η αλλαγή της αγοραστικής συμπεριφοράς των καταναλωτών έχει πλήξει τους παραγωγούς, που κάνουν ό,τι μπορούν, για να πουλήσουν την παραγωγή τους, αφού κι εκείνοι έχουν «ανάγκες», όπως λένε. Οι περισσότεροι παραγωγοί λαϊκών αγορών προσφέρουν εξάλλου δωρεάν τα προϊόντα τους στους φοιτητές.
Η οικονομική κρίση έχει πλήξει και τη λαϊκή αγορά. Παραγωγοί και μικροπωλητές κάνουν λόγο για μείωση στην κατανάλωση, μέχρι και 50% σε σχέση με πέρυσι, την ώρα που τα έξοδα για την παραγωγή έχουν αυξηθεί, ενώ είναι υποχρεωμένοι, να πληρώνουν τοις μετρητοίς στους προμηθευτές.
«Κάθε πέρσι και καλύτερα», μας λέει ο κ. Βασίλης Γκογκινούδης, παραγωγός από το Ριζόμυλο, ο οποίος παράγει κρεμμύδια, σκόρδα κ.ά., που παρατηρεί μείωση της τάξεως του 50% σε σχέση με πέρσι. «Όλοι οι πάγκοι είναι γεμάτοι, ενώ αυτό που παρατηρούμε ως επί το πλείστον, είναι κόσμος που έρχεται, για να κάνει τη βόλτα του. Είχαμε στάνταρ πελάτες επί 20 χρόνια, που ψώνιζαν π.χ. δύο κιλά κρεμμύδια. Τώρα πια ψωνίζουν μισό κιλό, το πολύ ένα κιλό. Και επειδή έχουν αξιοπρέπεια, βρίσκουν μια δικαιολογία και μας λένε, πως ήδη έχουν και απλώς ψωνίζουν για να συμπληρώσουν. «Είναι γεμάτο, λένε, το ψυγείο». Από πού είναι γεμάτο; Αφού τους γνωρίζουμε, είναι πελάτες μας, από εμάς ψωνίζουν εδώ και 20 χρόνια, ξέρουμε τι ποσότητες, καταναλώνουν».
Σχεδόν μηδενική είναι η αγοραστική κίνηση, αφού οι περισσότεροι «περιμένουν να πληρωθούν, για να έρθουν να γεμίσουν το καρότσι τους. Και πάντα πρώτα στην προτίμησή τους είναι τα λαχανικά. Πάντως, εάν περάσει κάποιος, την ώρα που κλείνει η λαϊκή, το μεσημέρι, θα διαπιστώσει πως όλοι οι πάγκοι είναι γεμάτοι», τονίζει ο κ. Γκογκινούδης.
Ο κ. Ηλίας Οικονόμου, παραγωγός, που πουλάει λαχανικά εποχής, όπως λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, τα οποία καλλιεργεί μόνος του στην Αγία Παρασκευή, δηλώνει πως εδώ και 1,5 χρόνο παρατηρεί μείωση στην αγοραστική δύναμη της τάξεως του 30%. «Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι, καθώς αυτή η μείωση είναι φυσικό επακόλουθο της οικονομικής κρίσης, που πλήττει όλα τα νοικοκυριά», σημειώνει, για να προσθέσει πως «έχει μειωθεί η αγοραστική κίνηση, καθώς οι πελάτες που ψώνιζαν μεγάλες ποσότητες, το τελευταίο διάστημα τις έχουν περιορίσει τουλάχιστον κατά 50%».
Ωστόσο, η κρίση που μαστίζει τα τελευταία χρόνια τη χώρα, έχει φέρει εκτός από κατήφεια σε εμπόρους και καταναλωτές, ένα νέο χαρακτηριστικό: Την αλληλεγγύη μεταξύ αυτών των δύο κοινωνικών ομάδων. «Καταλαβαίνουμε πως ο κόσμος αντιμετωπίζει οικονομικό πρόβλημα. Τα ίδια αντιμετωπίζουμε κι εμείς. Κι εμείς έχουμε ανάγκες. Κι εμείς πληρώνουμε χαράτσια, λογαριασμούς κι εμείς δύσκολα τα βγάζουμε πέρα», υπογραμμίζει ο κ. Οικονόμου.
Τα παζάρια δεν έχουν θέση στη λαϊκή, καθώς σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, «οι τιμές είναι χαμηλές έτσι κι αλλιώς και ο κόσμος το αντιλαμβάνεται, ψάχνει έτσι κι αλλιώς για το φθηνότερο, οπότε ξέρει πως θα το βρει στη λαϊκή αγορά. Άλλωστε κι εμείς από την πλευρά μας έχουμε ρίξει δραματικά τις τιμές, παρόλο που είναι δύσκολο, αφού οι τιμές στα φάρμακα, τα σπόρια και τα λιπάσματα δεν έχουν μειωθεί, ενώ και οι καταναλωτές από την πλευρά τους γνωρίζουν πολύ καλά τις τιμές, που «παίζουν» σε λαϊκή και σούπερ μάρκετ».
Την ίδια άποψη συμμερίζεται και ο κ. Γκογκινούδης, που λέει πως παζάρια δεν γίνονται. «Παζάρια πλέον δεν κάνουν ούτε οι αλλοδαποί, που έρχονται. Κάποιοι ίσως περιμένουν να τελειώσει η λαϊκή, για να μαζέψουν τάχα μου κάποια φύλλα για τις κότες, ίσως μερικά πορτοκάλια. Κανείς Έλληνας βέβαια δεν το κάνει αυτό, έχουν αξιοπρέπεια μέσα τους. Βέβαια, έρχονται εδώ στον πάγκο και λένε τον πόνο τους, βρίζουν τους πολιτικούς, την κατάσταση στην οποία όλους μας έφτασαν».
Μεγάλη ανησυχία έχει προκαλέσει στους παραγωγούς το γεγονός, πως ενδέχεται να προστεθεί φόρος στα χωράφια. «Εάν γίνει κάτι τέτοιο, ουσιαστικά θα μιλάμε για την καταδίκη μας. Ένας Θεός ξέρει, τι θα απογίνουμε», λέει απογοητευμένος ο κ. Γκογκινούδης.
Περισσότεροι νέοι
Αύξηση των νέων παρατηρείται στις λαϊκές αγορές, σύμφωνα με τους κ.κ. Οικονόμου και Γκογκινούδη. «Ναι, πρόκειται για μια ευχάριστη έκπληξη, να βλέπεις όλο και πιο νέους ανθρώπους, να έρχονται στη λαϊκή για τα ψώνια τους. Η αλήθεια είναι πως μου κάνει εντύπωση το ενδιαφέρον τους να αναζητούν όλο και φθηνότερα προϊόντα, ενώ σημαντική είναι η αύξηση και στους φοιτητές, που όπως καταλαβαίνουμε, αποφασίζουν πλέον να μαγειρεύουν στο σπίτι και να μην τρώνε έξω», σημειώνει ο κ. Οικονόμου.
Πολλοί είναι οι παραγωγοί, που δίνουν δωρεάν τα προϊόντα τους στους φοιτητές, ανάμεσά τους και ο κ. Γκογκινούδης. «Δεν παίρνουμε λεφτά από τους φοιτητές. Το να ψωνίσουν και μισό κιλό κρεμμύδια ή ένα μαρούλι με 0,40 ευρώ, δεν είναι τόσο μεγάλο θέμα, ώστε να πάρουμε λεφτά. Εκτός του ότι ρωτάμε, οι περισσότεροι φαίνονται πως είναι φοιτητές, και εξάλλου, πώς να τα βγάλουν πέρα με το χαρτζιλίκι τους; Προτιμούμε να βοηθήσουμε ένα παιδί, από το να μείνουν στους πάγκους μας».
Αξίζει να σημειωθεί πως, μετά τη λήξη της λαϊκής αγοράς, πάντοτε μαζεύονται δύο καρότσια με τρόφιμα, τα οποία διατίθενται στις τοπικές ενορίες. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία των παραγωγών του Νομού Μαγνησίας.