Μένοντας έστω και μία ώρα ένας πολίτης στο κέντρο Άμεσης Δράσης της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μαγνησίας αντιλαμβάνεται αμέσως ότι η ομάδα ΔΙΑΣ, η ομάδα της Δίκυκλης Αστυνόμευσης, «σηκώνει» το βάρος αντιμετώπισης μεγάλου μέρους της σημερινής σκληρής και συνάμα επικίνδυνης εγκληματικότητας.
Στον απολογισμό των τριών χρόνων δράσης τους οι αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ διαπιστώνουν κυρίως έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας και αυξημένη χρήση ναρκωτικών από παιδιά.
Οι ομάδες ΔΙΑΣ συστήθηκαν τον Μάρτιο του 2010. Ήδη συμπληρώθηκαν τρία χρόνια. Ήρθαν να καλύψουν – στην κυριολεξία – ένα μεγάλο κομμάτι της αστυνόμευσης των πόλεων.
Η κλήση των πολιτών που ζητούν αστυνομική συνδρομή, σχεδόν ταυτόχρονα «περνά» από το Κέντρο στην ομάδα. Οι δικυκλιστές μέσα σε ελάχιστα λεπτά βρίσκονται στο σημείο του συμβάντος. Ο μέσος όρος επέμβασης είναι τρία λεπτά.
Η ομάδα του Βόλου αποτελείται από 24 άτομα, που κινούνται με 12 μοτοσικλέτες. Ο μέσος όρος ηλικίας των υπηρετούντων αστυνομικών της ομάδας είναι 35 περίπου ετών. Βρίσκονται στο δρόμο, με συνεχή κίνηση, από τις 6 το πρωί μέχρι τη μία μετά τα μεσάνυχτα καθημερινά. Κάθε βάρδια διαθέτει τέσσερις μηχανές και οκτώ αστυνομικούς. Η βράδια είναι εξάωρη. Δύο μηχανές κινούνται υποχρεωτικά στο κέντρο της πόλης εποπτεύοντας και πιθανούς στόχους και άλλες δύο στην περιοχή της Νέας Ιωνίας και ευρύτερα. Φυσικά κάποιες αλλαγές γίνονται ανάλογα με τις συνθήκες και τις οδηγίες της Αστυνομικής Διεύθυνσης, στην αρμοδιότητα της οποίας ανήκει η ομάδα.
«Οι συνθήκες εργασίας είναι δύσκολες και αντίξοες. Εκτός από τις καιρικές – κρύο – βροχή – χιόνια το χειμώνα, ζέστη το καλοκαίρι- ο κίνδυνος οδηγώντας μηχανή μεγάλου κυβισμού πάντα υπάρχει. Επιπλέον υπάρχει και ο εξοπλισμός. Ζυγίζει τρία κιλά που ο αστυνομικός κουβαλά παραμένοντας στην μηχανή κάθε μέρα επί έξι ώρες» σημειώνει – μεταξύ άλλων – ο διοικητής της ομάδας ΔΙΑΣ κ. Γιάννης Κουρούσης. Και σπεύδει να προσθέσει πως όσοι αστυνομικοί υπηρετούν στην ομάδα το έχουν ζητήσει οι ίδιοι, αγαπούν τη μηχανή, έχουν όρεξη και μεράκι και η φιλοσοφία τους είναι η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο.
Η υπηρεσία στην ομάδα ΔΙΑΣ ανεβάζει την αδρεναλίνη λένε με μία φράση οι αστυνομικοί της ομάδας. «Νιώθεις ότι δουλεύεις» λένε.
Ο Γιάννης Κουρούσης είναι 34 ετών. Είναι διοικητής μίας ιδιαίτερης υπηρεσίας της Αστυνομίας. Είναι πέρα από τα συνηθισμένα της έννοιας και της καθημερινότητας ενός διοικητή τμήματος: Δηλαδή γραφείο, αναφορές, οδηγίες, συσκέψεις, σχεδιασμό. Την ευθύνη την έχει, δεν έχει όμως το γραφείο… Η διοίκηση γίνεται στο δρόμο. Η ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μαγνησίας φαίνεται όμως πως έχει «χημεία». «Πάνω απ’ όλα είμαστε φίλοι. Έχουμε «δέσει» και αυτό φαίνεται στη δουλειά. Άλλωστε περνάμε πολλές ώρες μαζί καθημερινά» σημειώνει ο κ. Κουρούσης.
Οι αστυνομικοί της ομάδας εκπαιδεύτηκαν με τη σύστασή της στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Έκτοτε εκπαιδεύονται στη Μαγνησία. Δύο φορές το χρόνο γίνεται μία γενική εκπαίδευση – θεωρητική και πρακτική – και σε τακτά χρονικά διαστήματα «συντήρηση».
Τους τελευταίους μήνες, οι βασικές οδηγίες και της τοπικής ηγεσίας της Αστυνομίας είναι «προσεκτικότερη λήψη μέτρων», καθώς τα περιστατικά με τα οποία έρχονται πλέον αντιμέτωποι είναι όλο και πιο βίαια, όλο και πιο επικίνδυνα.
Η χρήση καλάζνικοφ και εν γένει όπλων έχει εξαπλωθεί και κανείς δεν γνωρίζει πότε και αν θα συμβεί κάτι που θα θέσει σε κίνδυνο τη ζωή τους. Ο εξοπλισμός τους είναι μεν ένα δίκτυ προστασίας, όχι όμως στο 100%. Άλλωστε δεν είναι λίγα τα περιστατικά με θύματα αστυνομικούς της ΔΙΑΣ, ειδικά στην Αθήνα.
Στο Βόλο, έως τώρα, η εγκληματικότητα χαρακτηρίζεται «μεσαία». Όσο δυσκολεύουν οικονομικά τα πράγματα, τόσο δυστυχώς αυξάνεται το έγκλημα.
«Οι επιχειρήσεις μπορεί να κλείνουν και να μειώνεται η δουλειά. Η δική μας όμως αυξάνεται» λένε χαρακτηριστικά.
«Η κρίση φέρνει βία και στους συντρόφους…»
Ο Δημήτρης Γκρίνιας υπηρετεί στην Αστυνομία εδώ και 15 χρόνια. Στη ΔΙΑΣ υπηρετεί τους έξι τελευταίους μήνες. Αυτό που τον έχει συγκλονίσει είναι η βία που διαπιστώνει σε όλο και αυξανόμενα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Τείνει να γίνει μεγάλη «μάστιγα». Τον συγκλονίζει διαπιστώνοντας ότι σε καυγάδες ζευγαριών βγαίνουν μαχαίρια. Δυστυχώς αυξάνονται τα περιστατικά που οδηγούνται στο Νοσοκομείο με τραυματισμούς. Η ανέχεια, η οικονομική κρίση, η ανεργία δημιουργούν εκρηκτικό κλίμα στις ανθρώπινες σχέσεις. Ακόμη και των ζευγαριών. Ανθρώπων που μοιράζονται τις ζωές τους… «Δεν είναι πλέον λίγες οι φορές που κάνουμε συνδρομή στους συναδέλφους των αστυνομικών τμημάτων σε οικογενειακά επεισόδια λόγω βίας. Επειδή απειλούνται με μαχαίρια» λέει ο κ. Γκρίνιας.
Σε ερώτηση αν με την αύξηση της εγκληματικότητας, με τη χρήση όπλων εν ψυχρώ από κακοποιούς ή υπόπτους φοβάται, απαντά: Φυσικά και φοβάμαι. Ευτυχώς μέχρι τώρα δεν έχει γίνει κάτι δυσάρεστο. Υπάρχουν τα μέτρα αυτοπροστασίας, αλλά πότε δεν ξέρεις… Έως τώρα ο Δημήτρης Γκρίνιας έχει έλθει αντιμέτωπος με άτομα που προσπαθούσαν να αποφύγουν τη σύλληψη, κατά την προσαγωγή τους. Είναι όμως μεμονωμένες περιπτώσεις, όπως λέει.
«Παιδιά στα πάρκα με ναρκωτικά»
Ο Θωμάς Γεωργίου είναι 28 ετών. Είναι ο μικρότερος σε ηλικία αστυνομικός της ομάδας. Υπηρετεί στη ΔΙΑΣ του Βόλου εδώ και τρία χρόνια. Δηλαδή από τότε που άρχισε να υπηρετεί στην Αστυνομία. «Μόλις μπήκα στην υπηρεσία, εντάχθηκα στην ομάδα ΔΙΑΣ λέει. Ένα από τα βασικά κίνητρα ήταν η λατρεία του για τις μηχανές. Αλλά και η επιθυμία να προσφέρει στην κοινωνία. Αυτό του τον συγκλονίζει, και το λέει χωρίς δεύτερη σκέψη, είναι η όλο και αυξανόμενη επαφή νέων παιδιών με τα ναρκωτικά. «Δυστυχώς, βλέπουμε καθημερινά στα πάρκα, ή σε άλλους χώρους, όλο και περισσότερο νέα παιδιά – πολλοί είναι μαθητές – να χρησιμοποιούν ναρκωτικά. Πέρα από τις συλλήψεις, που είναι και το υπηρεσιακό καθήκον, από την επικοινωνία διαπιστώνουμε πως τα παιδιά αυτά έχουν προβλήματα κυρίως στο οικογενειακό τους περιβάλλον που τα οδηγεί στα ναρκωτικά. Η ένταση που υπάρχει σε πολλές οικογένειες και λόγω της κρίσης, δυστυχώς και στενοχωριέμαι που το λέω, οδηγεί παιδιά στα ναρκωτικά. Έτσι για να ξεχαστούν…».
Ο Νίκος Κόφφας είναι ένας ακόμη αστυνομικός της ομάδας, που υπηρετεί από την αρχή της ίδρυσής της. Πριν από τρία χρόνια ήταν ο μικρότερος σε ηλικία αστυνομικός της ομάδας. Ήθελε πολύ να υπηρετήσει εκεί, με την είσοδό του στην Αστυνομία. Είχε πολλή όρεξη. Τρία χρόνια μετά – όπως λέει – συνεχίζει με την ίδια όρεξη. «Επειδή υπάρχει αποτέλεσμα. Βλέπουμε πως οι πολίτες αναγνωρίζουν αυτό που κάνουμε. Αυτό εμένα με αγγίζει πολύ. Στις γειτονιές κάτοικοι μας λένε «παιδιά να ερχόσαστε να σας βλέπουμε…». «Έχουμε τη συμπαράσταση και την αναγνώριση του κόσμου και αυτό μας φτάνει. Στην αρχή, πρέπει να πω, όταν μας βλέπαμε τους ξένιζε αυτή η παρουσία. Τώρα όμως όχι. Το αντίθετο, μας θέλουν να περνάμε από τη γειτονιά τους. Είμαι πολύ ικανοποιημένος με τν δουλειά μου, όχι φυσικά οικονομικά, αλλά ηθικά» καταλήγει.
800 ευρώ ο μέσος μισθός
Οι «δυάδες», όπως τους αποκαλούν πλέον πολλοί, είναι εργαζόμενοι των 800 ευρώ. «Εγώ με δύο παιδιά λαμβάνω τελικό μισθό 1060 ευρώ» αναφέρει ο διοικητής της ομάδας και φυσικά θεωρείται υψηλόμισθος…. Οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ δεν παίρνουν νυχτερινά ή υπερωρίες. «Παίρνουμε όμως τα ρεπό μας. Σε αυτό η υπηρεσία είναι καλή απέναντί μας. Ειδικά ο διευθυντής κατανοεί την ανάγκη για ξεκούρασή μας» λέει ο Γιάννης Κουρούσης. Ρωτάω, πως είναι η οικογενειακή τους ή προσωπική τους ζωή με αυτή τη δουλειά: Η απάντηση είναι κοινή και με ένα στόμα σχεδόν: Όλα έχουν το τίμημά τους, αναγκάζεσαι να θυσιάσεις κάποια πράγματα για κάτι άλλο.
«Ήρωες»
Η λέξη έχει πολύ μεγάλη σημασία. Και όμως, αρκετοί πολίτες που την έχουν αναφέρει για τη ΔΙΑΣ, θεωρούν πως δεν υπερβάλλουν. Καθημερινοί ήρωες χαρακτηρίζονται από πολίτες, οι οποίοι έχουν δεχτεί υπηρεσίες των αστυνομικών της ομάδας. Δεν είναι λίγες οι γειτονιές που Βόλου που είχαν να δουν αστυνομικό – να περιπολεί ή να κάθεται σε κάποιο ορατό σημείο- εδώ και χρόνια. «Αστυνομικό βλέπαμε εκτός και αν συνέβαινε κάτι κακό…» λένε κάτοικοι στις απομακρυσμένες συνοικίες της Νέας Ιωνίας (ΜΕΤΚΑ κ.λπ.) ή στις βόρειες συνοικίες του Βόλου (Χρυσοχοΐδη, Καλλιθέα), στον Άγιο Στέφανο, Σωρό και αλλού. «Εισπράττουμε πολύ θετικά λόγια από τους πολίτες στις γειτονιές και αυτό μας ικανοποιεί. Άλλωστε η ηθική ικανοποίηση είναι πλέον μεγαλύτερη από την οικονομική» λένε χαρακτηριστικά αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ.
Θνησιμότητα
Η υπηρεσία στην ομάδα χαρακτηρίζεται «επικίνδυνη». Ρωτάω μέχρι πότε θα συνεχίσουν να υπηρετούν εκεί. Και πάλι η απάντηση είναι κοινή και σχεδόν ταυτόχρονη: Μέχρι να αντιδράσει ο οργανισμός μας…
Ένδεκα αστυνομικοί της ΔΙΑΣ έχουν σκοτωθεί την τελευταία διετία οδηγώντας τα ιδιωτικά δίκυκλά τους, αριθμός δέκα φορές μεγαλύτερος από το μέσο όρο εμπλοκής ενός μέσου οδηγού μοτοσικλέτας σε θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα. Δηλαδή, πιο απλά, οι άντρες της ομάδας ΔΙΑΣ έχουν 1.000% παραπάνω πιθανότητες να σκοτωθούν εκτός υπηρεσίας με τα δίκυκλά τους από έναν οποιοδήποτε άλλο οδηγό δικύκλου.
Αντίστοιχα είναι τα δεδομένα με τους περίπου 40-50 σοβαρούς τραυματισμούς αστυνομικών της ΔΙΑΣ σε «έξω-υπηρεσιακά» τροχαία συμβάντα στους δρόμους.
Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι κυκλοφορούν περίπου 1.500.000 δίκυκλα όλων των κυβισμών και κάθε χρόνο σκοτώνονται σε τροχαία ατυχήματα 400 – 500 κυρίως οδηγοί ή και επιβάτες μοτοσικλετών. Δηλαδή εντός μίας διετίας στο σύνολο των Ελλήνων δικυκλιστών σκοτώνονται δυστυχώς περίπου 800-1.000 άτομα που αντιστοιχεί ένας νεκρός σε περίπου 1.500 έως 2.000 οδηγούς δικύκλων μέσα σε μια διετία.
Η δύναμη των αντρών της ομάδας ΔΙΑΣ αριθμεί περίπου 2.200-2.300 άτομα και σε «έξω-υπηρεσιακά» τροχαία δυστυχήματα ο αριθμός των νεκρών είναι ενδεκαπλάσιος του μέσου όρου.
Όπως λένε αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., «δυστυχώς οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ ξεχνιούνται όταν οδηγούν τα ιδιωτικά δίκυκλά τους κι έχουν την εντύπωση ότι μπορεί να αναπτύξουν υπερβολικές ταχύτητες ή να κάνουν επικίνδυνους ελιγμούς με άλλης μορφής δίκυκλα που αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τους άλλους οδηγούς. Οι μοτοσικλέτες τους ξεχνούν ότι δεν έχουν φάρους όπως τα υπηρεσιακά δίτροχά τους. Οι διαφορές είναι μεγάλες και το πληρώνουν με τη ζωή τους».
Ευτυχώς, τοπικά δεν είχαμε κανένα ατύχημα έως τώρα. Και ευχόμαστε να μην έχουμε…