«Γολγοθάς» χωρίς τέλος για την Κύπρο

Με υπομονή, ψυχραιμία και καρτερικότητα, αλλά και υπό το αυστηρό πλαίσιο των περιοριστικών μέτρων, κύπριοι πολίτες μετέβησαν στα τραπεζικά καταστήματα που άνοιξαν σήμερα (χθες) στις 12 το μεσημέρι, μετά από πολυήμερη αργία (από τις 16 Μαρτίου).

Το ότι άνοιξαν οι τράπεζες αποτέλεσε πρώτη είδηση διεθνώς. Κάμερες από ΜΜΕ όλου του κόσμου ήταν στραμμένες στις πόρτες των κυπριακών τραπεζών, ενώ διεθνή δίκτυα, όπως το CNN, διέκοψαν το πρόγραμμα τους και μετέδωσαν σε απευθείας σύνδεση εικόνες έξω από τα τραπεζικά καταστήματα στην Κύπρο.

Ουρές άρχισαν να σχηματίζονται από τις δέκα το πρωί έξω από τα υποκαταστήματα που λειτούργησαν υπό πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας από την αστυνομία και ιδιωτικές εταιρίες.

Τα καταστήματα της Λαϊκής άνοιξαν μισή ώρα αργότερα, λόγω τεχνικού προβλήματος που παρουσιάστηκε στα συστήματά τους.

Ο κόσμος ήταν ψύχραιμος και δεν σημειώθηκαν έκτροπα.

Μάλιστα ορισμένοι πολίτες αντιμετώπισαν με οργή τους ξένους ανταποκριτές που θεωρούσαν ότι ίσως κατέγραφαν ζωντανά μία τραπεζική “κατάρρευση”, καλώντας τους να μην παρουσιάζουν την κατάσταση χειρότερη από ό,τι είναι.

Στις τράπεζες έσπευσαν κυρίως ηλικιωμένοι, οι οποίοι δεν διατηρούν πιστωτικές κάρτες και έχουν ταλαιπωρηθεί περισσότερο αυτές τις ημέρες.

Δυσαρέσκεια εκφράζεται για το γεγονός ότι οι καταθέτες μπορούν να αποσύρουν μόνο 300 ευρώ, διότι, όπως είπαν, είναι τέλος του μήνα και έχουν να πληρώσουν ενοίκια και λογαριασμούς.

Οι τράπεζες άνοιξαν υπό αυστηρά περιοριστικά μέτρα “έκτακτης ανάγκης”.

Οι επιχειρήσεις μπορούν να εκτελούν εμπορικές συναλλαγές μέχρι 5.000 ευρώ ημερησίως, ανά λογαριασμό, χωρίς περιορισμό, και να πληρώνουν τους μισθούς του προσωπικού τους.

Επισήμως τα μέτρα θα έχουν διάρκεια τεσσάρων ημερών, ωστόσο δεν είναι λίγοι όλοι όσοι εκτιμούν ότι το χρονικό διάστημα θα είναι μεγαλύτερο, λόγω του φόβου εκροής καταθέσεων.

Οι περιορισμοί επιβάλλονται, σύμφωνα με το Διάταγμα του Υπουργού Οικονομικών, επειδή υπάρχει έλλειψη ουσιαστικής ρευστότητας και σημαντικός κίνδυνος εκροής καταθέσεων, που πιθανόν να θέσουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων με αλυσιδωτές επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία της χώρας.

Υπό τις συνθήκες αυτές, προστίθεται στο Διάταγμα, δημιουργείται κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για διασφάλιση της δημόσιας τάξης και δημόσιας ασφάλειας και για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος.

Ο διευθυντής του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου της Κεντρικής Τράπεζας, Γιάγκος Δημητρίου, δήλωσε ότι το διάταγμα έτυχε νομοτεχνικού ελέγχου από τη νομική υπηρεσία και για καθαρά νομοτεχνικούς λόγους θα έχει ισχύ επτά ημερών. Σημείωσε, ακόμα, ότι το διάταγμα θα επανεξετάζεται καθημερινά, με βάση τις εξελίξεις και συνέστησε υπομονή και ψυχραιμία για να αντιμετωπισθούν οι πρώτες ημέρες και να μην δημιουργηθούν πρόσθετα προβλήματα.

Το Διάταγμα προβλέπει ότι:

Τα περιοριστικά μέτρα ισχύουν σε όλους τους λογαριασμούς, πληρωμές και μεταφορές χρημάτων, ανεξαρτήτως του νομίσματος.

Απαγορεύεται η εξαργύρωση επιταγών -επιτρέπεται η κατάθεση επιταγών σε λογαριασμό- και η κάθε χωρίς μετρητά πληρωμή ή και μεταφορά χρημάτων εκτός της Δημοκρατίας ή προς λογαριασμό που διατηρείται σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα, εκτός από πληρωμή για εμπορική συναλλαγή με προσκόμιση δικαιολογητικών, αλλά και πάλι με περιορισμούς, εκτός από πληρωμή μέχρι 5.000 ευρώ ημερησίως ανά λογαριασμό.

Επιτρέπονται πληρωμές έξοδα συντήρησης μέχρι 5.000 ευρώ και δίδακτρα ανά τρίμηνο προσώπων που σπουδάζουν στην αλλοδαπή και είναι συγγενείς πρώτου βαθμού προσώπων που ζουν στην Κύπρο.

Επιτρέπονται πληρωμές ή και μεταφορές χρημάτων εκτός της Δημοκρατίας μέσω χρεωστικής ή και πιστωτικής ή και προπληρωμένης κάρτας, μέχρι 5.000 ευρώ ανά πρόσωπο για κάθε πιστωτικό ίδρυμα.

Απαγορεύονται ο τερματισμός κατάθεσης προθεσμίας πριν την καθορισμένη ημερομηνία λήξης της, η μεταφορά χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή και σε ξένο συνάλλαγμα πέρα του ποσού των 1.000 ευρώ ή του ισόποσού σε ξένο συνάλλαγμα, ανά φυσικό πρόσωπο ανά ταξίδι στο εξωτερικό.

Απαγορεύεται σε πιστωτικό ίδρυμα να εκτελεί πληρωμές χωρίς μετρητά ή μεταφορές χρημάτων που στοχεύουν στην παράκαμψη των περιοριστικών μέτρων.

Με την επαναλειτουργία των τραπεζών επέστρεψαν στις εργασίες τους 11.000 τραπεζικοί και συνεργατικοί υπάλληλοι, αλλά τίποτα στις τράπεζες δεν θα είναι το ίδιο.

Στη Λαϊκή Τράπεζα το κλίμα είναι βαρύ. Οι υπάλληλοι προσήλθαν κανονικά στους χώρους εργασίας τους, αλλά ξέρουν ότι οι περισσότεροι από αυτούς θα αποχωρήσουν, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία μεταφοράς της “καλής” τράπεζας με την προσχώρησή της στην Τράπεζα Κύπρου.

Οι ανασφάλιστοι καταθέτες της τράπεζας, μεταξύ των οποίων εκατοντάδες επιχειρήσεις, δεν αναμένεται να έχουν πρόσβαση σε καταθέσεις πέραν των 100.000 ευρώ, που θα μεταφερθούν στην “κακή” τράπεζα. Οι μέτοχοι και οι κάτοχοι αξιογράφων θα έχουν χάσει όλη τους την περιουσία.

Στην Τράπεζα Κύπρου, που θ’ απορροφήσει σε βάθος χρόνου την “καλή” Λαϊκή Τράπεζα, όλοι οι πελάτες θα έχουν πρόσβαση στις ασφαλισμένες καταθέσεις τους και σε μέρος (άγνωστο ακόμα το ακριβές ποσοστό) των ανασφάλιστων καταθέσεων. Οι υπόλοιπες ανασφάλιστες καταθέσεις θα μετατραπούν σε μετοχές.

Οι 105.000 μέτοχοι της Τράπεζας Κύπρου αναμένεται να καταργηθούν με τη διαδικασία εξυγίανσης και ανακεφαλαιοποίησης, και οι κάτοχοι αξιογράφων δεν είναι βέβαιο αν θα πάρουν μετοχές που θα καταργηθούν ή του νέου σχήματος.