Περισσότερες από 100 είναι οι αποφάσεις διοικητικής απέλασης αλλοδαπών για το πρώτο τρίμηνο του 2012 στη Μαγνησία, ενώ οι αιτήσεις χορήγησης πολιτικού ασύλου ανήλθαν σε 80. Το τελευταίο τετράμηνο του 2011, από Σεπτέμβριο έως και Δεκέμβριο, οπότε άρχισε η λειτουργία της Υπηρεσίας Πολιτικού Ασύλου στη Θεσσαλία με έδρα το Βόλο, οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 400. Αδιευκρίνιστος είναι ο αριθμός των παράνομων μεταναστών στη Μαγνησία, ενώ από τις συλλήψεις για διάφορα αδικήματα προκύπτει πως ο ένας στους δύο βρίσκεται στη χώρα παράνομα. «Υπάρχει πρόβλημα και μάλιστα έντονο, που δεν μπορεί να αποτυπωθεί με τους αριθμούς» τονίζουν έμπειροι αξιωματικοί της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μαγνησίας. Προσθέτουν δε πως εδώ και χρόνια είχαν προβλέψει τις εκρηκτικές διαστάσεις του προβλήματος, χωρίς όμως να αντιδρά κανείς. Την ίδια στιγμή, οι συνδικαλιστές της Αστυνομίας, επαναφέρουν το θέμα, που έχουν θίξει ήδη πολλές φορές, αυτό των κινδύνων που διατρέχει η ζωή των αστυνομικών που έρχονται σε επαφή με παράνομους μετανάστες σε σχέση με την υγιεινή.
Στο Βόλο, στο κτίριο της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μαγνησίας – στον 5ο όροφο – λειτουργεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Υπηρεσία Υποδοχής Ασύλου Θεσσαλίας. Μέχρι τέλος του 2011 είχαν κατατεθεί 403 αιτήματα για χορήγηση πολιτικού ασύλου, με το νέο καθεστώς και σύμφωνα με τον πρόσφατα ψηφισθέντα Νόμο 3907/2011, από αλλοδαπούς που διαμένουν στη Θεσσαλία ή βρίσκονται κρατούμενοι στα σωφρονιστικά καταστήματα της περιοχής. Σε πέντε μόνο αλλοδαπούς, από το σύνολο των 600 αιτήσεων από την Μαγνησία, χορηγήθηκε την τελευταία τριετία από το κράτος πολιτικό άσυλο. Και οι πέντε είναι Αφγανοί, από τους οποίους ο ένας – ήταν ανήλικος τότε – είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει μέσα στο γραφείο αλλοδαπών της Υποδιεύθυνσης Μαγνησίας μόλις του κοινοποιήθηκε αρνητική απάντηση στο αίτημα χορήγησης ασύλου.
Το πρώτο τρίμηνο του 2011 κατατέθηκαν 81 αιτήσεις. Από τις 484 αιτήσεις, έως τώρα, έχουν εξεταστεί οι μισές και σχεδόν στο σύνολό τους είναι απορριπτικές.
Η διαδικασία όμως είναι πολυδάπανη, καθώς υπολογίζεται πως το κόστος θα ανέρχεται στα 4.000 έως 5.000 ευρώ. Η διαδικασία προβλέπει τον ορισμό ημερομηνίας για συνέντευξη με τον αιτούντα μέσα σε διάστημα δύο μηνών. Μετά τη συνέντευξη, που θα δίνει ο ενδιαφερόμενος στην επιτροπή Υπηρεσίας Πολιτικού Ασύλου, θα χορηγείται ειδικό δελτίο διάρκειας τριών ή έξι μηνών. Διάστημα μέσα στο οποίο θα πρέπει να του δοθεί απάντηση στο αίτημα. Η απόφαση χορήγησης ή μη ασύλου θα εκδίδεται, σε πρώτο βαθμό, είτε από τον αστυνομικό διευθυντή είτε από το γενικό γραμματέα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Αν η απόφαση είναι απορριπτική ο ενδιαφερόμενος μπορεί να κάνει ένσταση που θα εξετάζεται από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Αν και σε δεύτερο βαθμό η απάντηση είναι απορριπτική ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφεύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας όπου η αίτηση θα εξετάζεται κατά προτεραιότητα μέσα σε πέντε ή έξι μήνες.
Στην επιτροπή εξέτασης των αιτήσεων στη Υπηρεσία Ασύλου προβλέπεται και η παρουσία εκπροσώπου της Ύπατης Αρμοστείας. Οι αστυνομικοί του γραφείου αλλοδαπών κάνουν ωστόσο λόγο για ασάφειες στο νέο καθεστώς και για μεγάλη γραφειοκρατία, προσθέτουν ωστόσο ότι η υπόθεση ασύλου θα διεκπεραιώνεται εντός του έτους. Δεν θα παρατηρείται το φαινόμενο συσσώρευσης χιλιάδων αιτήσεων που παραμένουν σε εκκρεμότητα πέντε και έξι ή επτά χρόνια.
«Στο όνομα της αναμονής απάντησης χορήγησης πολιτικού ασύλου χιλιάδες παράνομοι μετανάστες περιφέρονται, εξωθούνται σε «μαύρη» εργασία, πορνεία και αδικήματα για να επιβιώσουν», σημειώνουν χαρακτηριστικά αστυνομικοί του γραφείου αλλοδαπών στο Βόλο.
Στην πράξη – και στο όνομα του ασύλου – χιλιάδες παράνομοι αλλοδαποί παραμένουν στη χώρα και κάποιοι από αυτούς εργάζονται παράνομα, ενώ κάποιοι προβαίνουν σε αδικήματα για να επιβιώσουν. Αλλά και μετά την αρνητική απάντηση του κράτους εξακολουθούν να παραμένουν στη χώρα. Η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει πως «όσοι δεν μπορούν να πάρουν άδεια παραμονής, σύμφωνα με το νόμο, προσφεύγουν στην αίτηση πολιτικού ασύλου. Ακόμη και Αλβανοί, για τους οποίους δεν μπορεί να αιτιολογηθεί πολιτικό άσυλο», όπως τονίζεται χαρακτηριστικά από τους αστυνομικούς που ασχολούνται με τους αλλοδαπούς.
Το θετικό για τους αιτούντες πολιτικό άσυλο είναι ότι δεν μπορεί να φυλακιστούν, με εξαίρεση περιπτώσεις διάπραξης σοβαρών ποινικών αδικημάτων.
Με το νέο καθεστώς αλλοδαποί, που έχουν εισέλθει παράνομα στη χώρα, δεν θα διώκονται και θα κινούνται ελεύθεροι, ενώ όσοι αποφυλακίζονται και περιμένουν απάντηση στο αίτημα ασύλου δεν θα απελαύνονται. Έτσι αρκετοί είναι ήδη οι κρατούμενοι (από όλες σχεδόν τις φυλακές της Θεσσαλίας, Κασσαβέτειας, Τρικάλων και Λάρισας), οι οποίοι έχουν καταθέσει αίτημα ασύλου λίγο πριν την αποφυλάκισή τους και για ν’ αποφύγουν την απέλαση, καταθέτουν αίτημα χορήγησης πολιτικού ασύλου. Έτσι «φρενάρονται» οι απελάσεις, που θεωρείται, μπορεί να αποφασίζονται – όπως σημειώνουν οι αξιωματικοί της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Βόλου – όμως δεν εκτελούνται.
Πολιτικό άσυλο δεν μπορούν να ζητήσουν οι κάτοικοι των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως π.χ. οι Βούλγαροι.
Οι αιτούντες πολιτικό άσυλο περιφέρονται ασκόπως, αναγκάζονται να διαμένουν πολλά άτομα μαζί σε μικρά σπίτια και όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «τούτο άρχισε να συμβαίνει και στο Βόλο». Έχει καταγραφεί περίπτωση διαμονής 50 περίπου ατόμων μέσα σε ένα σπίτι…
Απελάσεις
Το 2010 αποφασίστηκε από τις διωκτικές αρχές της Μαγνησίας η απέλαση 600 περίπου λαθρομεταναστών, υπολογίζεται ότι ούτε 100 δεν έφυγαν από τη χώρα.
Το 2011 εκδόθηκαν 290 διοικητικές αποφάσεις για απέλαση και το πρώτο τρίμηνο του 2012 εκδόθηκαν 119 αποφάσεις. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη την τελευταία πενταετία συνελήφθησαν 600.000 παράνομοι μετανάστες. Το 95% παρέμεινε στη χώρα και απελάθηκε το 5%. Ζήτησαν πολιτικό άσυλο 70.000 περίπου. Χορηγήθηκε άσυλο σε 985 άτομα πανελλαδικά (ποσοστό περίπου 1,5%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του γραφείου αλλοδαπών Βόλου το 2007 εκδόθηκαν 492 αποφάσεις απελάσεις, το 2008 277, το 2009 275 και το 2010 600. Οι παράνομοι αλλοδαποί προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια, παίρνουν προσωρινή αναστολή εκτέλεσης μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, που – κατά μέσο όρο – προσδιορίζεται στα δύο ή τρία χρόνια. Πολλές ωστόσο από τις δικαστικές αποφάσεις προκαλούν εντύπωση.
Οι νόμιμοι
Στους 28.000 ανέρχονται οι νόμιμοι μετανάστες στη Μαγνησία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του γραφείου αλλοδαπών της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Βόλου. Από αυτούς οι 3.500 είναι Βορειοηπειρώτες, οι 20.000 αλβανικής καταγωγής και οι 3.000 περίπου προέρχονται από τη Ρουμανία, Νιγηρία και ασιατικές χώρες (κυρίως την Κίνα και το Πακιστάν).
Τη διετία όμως η Μαγνησία «κατακλύζεται» από Βούλγαρους, οι οποίοι θεωρούνται μεν ευρωπαίοι πολίτες, δεν απελαύνονται, καταγράφονται όμως για τη χορήγηση άδειας παραμονής. Είναι χαρακτηριστικό ότι το γραφείο αλλοδαπών χορήγησε μέσα σε διάστημα 20 μηνών κάρτα διαμονής ευρωπαίου πολίτη σε 700 άτομα από τη Βουλγαρία, ενώ ο αριθμός όσων παραμένουν στην περιοχή υπολογίζεται σχεδόν σε τετραπλάσιο.
Τούλα Κεκάτου