Το θέμα της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων αποτέλεσε το αντικείμενο της χθεσινής σύσκεψης στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας, στην οποία συμμετείχαν ο αντιπεριφερειάρχης κ. Γ. Καλτσογιάννης και οι διευθυντές και τμηματάρχες των υπηρεσιών. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που εντοπίστηκε στη διάρκεια της σύσκεψης ήταν η μείωση του προσωπικού από το 2011 μέχρι σήμερα και το 1/3, με αποτέλεσμα ο όγκος της δουλειάς να έχει αυξηθεί. Από την πλευρά του ο κ. Καλτσογιάννης με αφορμή το θέμα της αξιολόγησης, δήλωσε χαρακτηριστικά πως «εφιστά την προσοχή σε όλους τους υπαλλήλους να τηρούν το ωράριο», προσθέτοντας, ωστόσο, πως «δεν έχουν διαπιστωθεί κρούσματα με κοπανατζήδες υπαλλήλους στην Π.Ε. Μαγνησίας».
Στη σύσκεψη αναλύθηκαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι διευθυντές και τμηματάρχες των υπηρεσιών της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας – Βορείων Σποράδων από την έλλειψη προσωπικού λόγω συνταξιοδοτήσεων και εφεδρείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από την 1/1/2011 μέχρι σήμερα έχει αποχωρήσει από την Π.Ε. Μαγνησίας το 1/3 των υπαλλήλων. Συγκεκριμένα λόγω συνταξιοδότησης και εφεδρείας σήμερα υπηρετούν 240 άτομα από 370 το 2011.
«Πραγματικά το πρόβλημα με την έλλειψη υπαλλήλων είναι μεγάλο με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί κατακόρυφα ο όγκος της δουλειάς. Ωστόσο, από τη στιγμή που δεν προβλέπονται προσλήψεις αυτήν την περίοδο στο δημόσιο τομέα, οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το έμψυχο δυναμικό που διαθέτει η Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας – Βορείων Σποράδων» τόνισε ο αντιπεριφερειάρχης κ. Γ. Καλτσογιάννης.
Όπως προαναφέρθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στη διάρκεια της χθεσινής σύσκεψης δόθηκε στο θέμα της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων. Ο αντιπεριφερειάρχης ενημέρωσε τους διευθυντές και τμηματάρχες των υπηρεσιών της Π.Ε. Μαγνησίας ότι «πρέπει να αναδείξουμε το θετικό ρόλο των υπαλλήλων και να προσδιορίσουμε τον τρόπο αξιολόγησης των υπαλλήλων στο δημόσιο τομέα». Ο ίδιος ξεκαθάρισε πως «είναι αρνητικός στην οριζόντια αξιολόγηση. Οφείλουμε και ως πολιτικοί προϊστάμενοι, αλλά και οι διευθυντές με τους τμηματάρχες να κάνουμε πραγματική αξιολόγηση των υπαλλήλων. Η συνεργασία πρέπει να είναι το κυρίαρχο στοιχείο στις σχέσεις των υπαλλήλων μεταξύ τους, ώστε να καταφέρουμε να βγάλουμε εις πέρας τον όγκο δουλειάς που συσσωρεύεται λόγω του μειωμένου προσωπικού. Δεν υπάρχει καμία αντιπαλότητα με τους υπαλλήλους, αντιθέτως αφουγκραζόμαστε την αγωνία τους από τη συνεχή μείωση των μισθών τους και την κινητικότητα που υπάρχει το τελευταίο χρονικό διάστημα σχετικά με το θέμα των απολύσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα».
Ο αντιπεριφερειάρχης κ. Γ. Καλτσογιάννης με αφορμή το θέμα της αξιολόγησης των υπαλλήλων, αναφέρθηκε και στο θέμα που έχει ανακύψει τις τελευταίες ημέρες με τους αιφνιδιαστικούς ελέγχους που πραγματοποιούν κλιμάκια των επιθεωρητών- ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για να ανακαλύψουν «κοπανατζήδες» υπαλλήλους σε δημόσιες υπηρεσίες σε όλη την Ελλάδα.
«Δεν έχει προκύψει το παραμικρό πρόβλημα με «κοπανατζήδες» υπαλλήλους στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας και μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία καταγγελία στο γραφείο μου και στους διευθυντές των υπηρεσιών για τέτοιου είδους φαινόμενα, αλλά ούτε έχουν κάνει την εμφάνισή τους οι επιθεωρητές – ελεγκτές Δημόσιας Διοίκησης» επισήμανε ο κ. Καλτσογιάννης.
Ο ίδιος, πάντως, με αφορμή το προαναφερόμενο θέμα, επέστησε την προσοχή στους υπαλλήλους των Περιφερειακών Ενοτήτων Μαγνησίας – Βορείων Σποράδων, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Οι υπάλληλοι θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να τηρούν το ωράριο προσέλευσης και αποχώρησης στην εργασία τους, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα εφαρμοστούν τα προβλεπόμενα».
Σε ΑΕΙ, που υπηρετώ, τα τελευταία 13 έτη έγιναν εκατοντάδες προσλήψεις υπαλλήλων αορίστου χρόνου, χωρίς διαγωνισμό, κάτω από το απόλυτο καθεστώς γενικευμένης οικογενειοκρατίας, που αποτελούν την μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων και ως εκ τούτου και με παράνομες προσλήψεις και άλλες, δήθεν νομιμοφανείς.
Σε ένα τέτοιο καθεστώς οικογενειοκρατίας, παράνομων προσλήψεων αορίστου χρόνου που μπήκαν από το παράθυρο, κλικών, κομματισμού, ημετέρων, ανομίας, διαπλοκής κ.λπ., εξυπακούεται ότι σε κάθε περίπτωση διαμορφώθηκαν άθλιες εργασιακές συνθήκες. Για να σώσουν την οικογενειοκρατία, τους αορίστου χρόνου που μπήκαν από το παράθυρο, την διαπλοκή, την ανομία, τις “φαμίλιες”, τους ημέτερους, τους κομματικούς στρατούς, επινοούν κάθε είδους τεχνάσματα και μεθοδεύσεις. Στο καθεστώς οικογενειοκρατίας, τους έξω από αυτήν, τους εξαναγκάζουν σε αδράνεια (στο ψυγείο). Τα μέλη της οικογενειοκρατίας αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία, εκλέγουν με την ψήφο τους υπηρεσιακά συμβούλια, διοικήσεις, συλλογικά όργανα, τοποθετούνται αναξιοκρατικά προϊστάμενοι κ.λπ.
Σε ένα καθεστώς οικογενειοκρατίας, μια συνεχής και διαρκής ηθική παρενόχληση (mobbing) και ένας επαναλαμβανόμενος εκφοβισμός και συστηματική εργασιακή ψυχολογική κακομεταχείριση (bullying), είναι βέβαιον, ότι έχει καταστροφικά αποτελέσματα για την σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων-θυμάτων και κατ’ επέκταση, των οικογενειών τους. Φυσικό είναι τα μέλη της οικογενειοκρατίας να χαρακτηρίζουν δήθεν ικανούς τα μέλη τους και τους εκτός οικογενειοκρατίας δήθεν ακατάλληλους.
Μετά από προσωπική οδυνηρή εμπειρία μου, που λαμβάνει χώρα τα τελευταία περίπου 3 έτη, ως υπάλληλος, σε ΑΕΙ, έχω υποστεί και υφίσταμαι μια συνεχή και διαρκή ηθική παρενόχληση (mobbing) και έναν επαναλαμβανόμενο εκφοβισμό και συστηματική εργασιακή ψυχολογική κακομεταχείριση (bullying), σας εκθέτω τις απόψεις μου για τα εξής:
Επιβάλλεται άμεσα η Νομοθετική ρύθμιση για την προστασία του εργαζόμενου από την ηθική παρενόχληση (mobbing) & τον εκφοβισμό και την εργασιακή ψυχολογική κακομεταχείριση (bullying):
Είναι κακοήθης συμπεριφορά και η υποβολή του εργαζόμενου σε ψυχολογική παρενόχληση, μιας συστηματικής και διαρκούς επίθεσης σε βάρος ενός προκαθορισμένου θύματος από ένα μεμονωμένο πρόσωπο ή ομάδα προσώπων, που σκοπό έχει να πλήξει και να βλάψει την φήμη, την τιμή, την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα του υπαλλήλου-θύματος και να τον ωθήσει τελικά να εγκαταλείψει την θέση εργασίας του. Πρόκειται ουσιαστικά για μία κατάσταση ψυχολογικής βίας-τρομοκρατίας. Εχθρικές συμπεριφορές που συνιστούν παρενόχληση αποτελούν οι προσβολές, η απομόνωση, συνεχών αρνητικών σχολίων, διάδοσης κουτσομπολιού, η χρησιμοποίηση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, μειωτικά σχόλια, στέρηση ευκαιριών, αγένεια, πειράγματα, ύπουλοι εκφοβισμοί, χρησιμοποίηση αισχρής γλώσσας ή σαρκασμού, διαβολές, εργασιακή υπονόμευση, εξευτελισμού, εισβολή στην ιδιωτική ζωή, ταπεινώσεις, συνεχής κακολογία, εξαναγκασμός σε αδράνεια, διάδοση αρνητικών σχολίων, καψώνια στην χορήγηση αδείας, φωνές δυνατά μπροστά σε άλλους, υποτιμητικά σχόλια, διάδοση ψεύτικων φημών, συκοφαντίες, εξευτελισμού, οι προσβολές στην προσωπική αξιοπρέπεια και η λεκτική βία κ.λπ. Είναι η επαναλαμβανόμενη αδικαιολόγητα επιθετική και κακοήθης συμπεριφορά κατά ενός εργαζομένου, που περιλαμβάνει ψυχολογική και λεκτική βία στον χώρο εργασίας. Γίνεται χρήση εκδικητικών, μνησίκακων, κακόβουλων ή εξευτελιστικών προσπαθειών για να υποβιβαστεί ένας υπάλληλος. Τέτοιες επίμονες αρνητικές επιθέσεις πάνω στην προσωπική ή επαγγελματική απόδοση είναι απρόβλεπτες, παράλογες και άδικες. Μειώνουν συστηματικά τον υπάλληλο-στόχο, για να διαβρώσουν την όποια υποστήριξη αναζητήσει αργότερα και τον δυσφημούν. Ο εκφοβισμός είναι μια σκόπιμη, επαναλαμβανόμενη και ασεβής συμπεριφορά προς έναν εργαζόμενο που έχει επιλεγεί ως στόχος. Ο εκφοβισμός και η βία, συνοδεύονται από απειλές ή προσβολές. Έτσι δημιουργείται ένα έντονα τοξικό εργασιακό περιβάλλον.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ηθικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο. Στην Ελλάδα για να τεκμηριωθεί νομικά το mobbing είναι δύσκολο με την υπάρχουσα νομοθεσία!
Το 2005 ψηφίστηκε ο Νόμος 3304 για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας, στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας (ΦΕΚ Α’ 16/27-01-2005). Ο Νόμος αυτός ενσωμάτωσε τις οδηγίες 2000/43/ΕΚ και 2000/78/ΕΚ, ωστόσο περιορίζει το παράνομο των παρενοχλήσεων μόνο σ’ αυτές που έχουν ως έρεισμα και βάση, τα πιο πάνω , χωρίς να επεκτείνεται ή να εστιάζει σε κάθε παρενοχλητική συμπεριφορά της οποίας μπορεί να τύχει ο εργαζόμενος στον χώρο εργασίας του.
Χωρίς διάθεση υπερβολής, οδηγούμαστε στο λογικό συμπέρασμα ότι: Για όλους τους υπόλοιπους εργαζόμενους που δεν ανήκουν σ’ αυτές τις ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες επιτρέπεται απροκάλυπτα η προσβολή, η απαξίωση, η περιφρόνηση, η περιθωριοποίηση, η υποβάθμιση, η υποτίμηση, η επιθετική συμπεριφορά κ.λπ.!!!
Και είναι επιτακτική ανάγκη η αντιμετώπιση της εργασιακής παρενόχλησης, καθώς επιστημονικά τεκμηριωμένες μελέτες δείχνουν ότι έχει καταστροφικά αποτελέσματα για την σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων και κατ’ επέκταση, των οικογενειών τους.
Σε πολλές χώρες της Ευρώπης υπάρχουν νόμοι που ρυθμίζουν με σαφήνεια τέτοιες καταστάσεις. Θύματα συμπεριφοράς mobbing μπορούν να καταφύγουν στα δικαστήρια και να μηνύσουν τον εργοδότη τους ή τον/-τους mobber(s).
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης άρχισαν να περιλαμβάνουν στις νομοθεσίες τους προβλέψεις για την ηθική παρενόχληση από το 1990 και ύστερα. Πολύ σημαντικό στοιχείο είναι πως σε κάποιες χώρες, αιτία για να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση αποτέλεσαν επιστημονικές έρευνες σχετικά με το φαινόμενο, οι οποίες έτυχαν μεγάλης απήχησης και ενδιαφέροντος π.χ., η Σουηδία, η Γαλλία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Μεγάλη Βρετανία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Γερμανία κ.λπ. Επίσης και σε άλλες χώρες υπάρχει νομοθεσία στην οποία μπορεί να καταφύγει ο εργαζόμενος που έγινε στόχος κακομεταχείρισης, όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς, οι ΗΠΑ κ.λπ.
Η νομοθετική ρύθμιση για την προστασία από το φαινόμενο της ηθικής παρενόχλησης, κρίνεται απαραίτητη και στην Ελλάδα, αφού θα αποτελούσε ένα είδος ελάχιστης πρόληψης και θα προέβλεπε τρόπους επίλυσης και αποκατάστασης της αξιοπρέπειας των θυμάτων. Επιπλέον, η διεξαγωγή ερευνών για την καλύτερη κατανόηση των διαφόρων παραμέτρων του φαινομένου, την έκτασή του σε υπηρεσίες και οργανισμούς και την εκ μέρους της πολιτείας προτάσεων και εφαρμογής μέτρων είναι επιβεβλημένη. Η νομική ομπρέλα που πρέπει να ανοιχτεί για το ζήτημα πρέπει να είναι κάτι πολύ περισσότερο από διεκδίκηση αποζημιώσεων. Οφείλει να δρα στην κατεύθυνση της πρόληψης, αλλά και στην προστασία του υπαλλήλου- θύματος που καταγγέλλει το φαινόμενο.
Ανεξάρτητα από τα πιο πάνω, θα πρέπει άμεσα να γίνει νομοθετική ρύθμιση, για την προστασία των μαρτύρων για την διαφθορά. Τούτο εξάλλου ζητά και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόνον έτσι θα αποκαλυφθούν οι επίορκοι, ώστε να διωχθούν.
ΑΝΤΩΝΗΣ