Ανακυκλώστε άχρηστα φάρμακα

Και ο Βόλος συμμετέχει στην παγκόσμια προσπάθεια

Κάθε ελληνικό νοικοκυριό διαθέτει ένα σωρό άχρηστα φάρμακα. Και όταν λέμε άχρηστα, εννοούμε πως είτε έχουν λήξει, είτε χρησιμοποιήθηκαν για όσο έπρεπε και έκτοτε παραμένουν στο ντουλάπι.

Ρεπορτάζ:

ΣΟΦΙΑ ΜΑΥΡΑΝΤΖΑ

Η ανεξέλεγκτη απόρριψη των φαρμάκων εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, δεδομένου ότι οι ουσίες τους παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στον υδροφόρο ορίζοντα και στο υπέδαφος, επηρεάζοντας τη διατροφική αλυσίδα.

Σύμφωνα με πηγές, τα στοιχεία είναι ανησυχητικά, καθώς στην Ελλάδα ετησίως διακινούνται περίπου 500 εκατ. συσκευασίες φαρμάκων, απ’ όπου υπολογίζεται ότι περί το 10% απορρίπτονται στους κάδους αχρησιμοποίητα ή ληγμένα.

Ένα φαρμακείο που κάνει ανακύκλωση φαρμάκων στην πόλη του Βόλου, είναι της κ. Αρετής Καλιακάτση και του κ. Βασίλη Μπιρλιράκη. Ο κ. Μπιρλιράκης εξηγεί: «Η προσπάθεια ξεκίνησε πριν 3 χρόνια περίπου, όταν διαπίστωσα ότι πολλοί ασθενείς κατέφθαναν στο φαρμακείο και με ρωτούσαν, τι μπορούσαν να κάνουν με τα ληγμένα φάρμακα, που διέθεταν και προφανώς είχαν ενδοιασμό να τα πετάξουν είτε στα σκουπίδια, είτε στο νεροχύτη. Εάν πετάμε τα φάρμακα, επί της ουσίας μολύνουμε το περιβάλλον και τα φάρμακα ξαναγυρνούν στο πιάτο μας. Τότε προσπάθησα να βρω μία λύση. Η μοναδική λύση που ήταν εφικτή εκείνη τη στιγμή -και εξακολουθεί να είναι μέχρι σήμερα- είναι ένα δίκτυο, που έχει δημιουργηθεί από τα φαρμακεία της συμπρωτεύουσας, με επικεφαλής το Συνεταιρισμό Φαρμακοποιών Θεσσαλονίκης».

Στη Θεσσαλονίκη οι φαρμακοποιοί έχουν τοποθετήσει κάδους στα φαρμακεία τους και τα ληγμένα φάρμακα από τους κάδους πηγαίνουν στο Συνεταιρισμό και από εκεί ο Συνεταιρισμός, με δικά του έξοδα, αναλαμβάνει να τα αποστείλει στη Γερμανία, όπου και γίνεται η καταστροφή τους. «Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχει τέτοιο εργοστάσιο. Μολονότι ήταν υπόσχεση και της προηγούμενης αλλά και της παρούσας κυβέρνησης, να δημιουργηθεί ένα τέτοιο εργοστάσιο, ακόμη δεν έχουμε δει τίποτα», προσθέτει.

Η διαδικασία απόσυρσης

Πώς ακριβώς γίνεται η συγκεκριμένη διαδικασία; «Με το που κλείνει ο μήνας, αδειάζουμε τον κάδο και στη συνέχεια κάνουμε τη διαλογή. Διότι πέρα από τα ληγμένα φάρμακα, πολλές φορές βρίσκουμε φάρμακα, τα οποία δεν έχουν λήξει, αλλά ο καταναλωτής δεν τα χρειάζεται. Αυτά τα φάρμακα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Τα συγκεντρώνουμε και τα δίνουμε στη Μητρόπολη, που με τη σειρά της τα διανέμει μέσω του Κοινωνικού Φαρμακείου. Όταν συλλέγουμε τα φάρμακα, κάνουμε καταγραφή αυτών. Λέμε: τόσα είναι ανακυκλώσιμα, τόσα μη ανακυκλώσιμα, τόσα θα διατεθούν στη Μητρόπολη». Να σημειωθεί πως ο φαρμακοποιός ουσιαστικά αδειάζει τον κάδο δύο- τρεις φορές το μήνα.

Όταν οι κάδοι γεμίζουν, ο φαρμακοποιός παραδίδει τις γεμάτες σακούλες στο Συνεταιρισμό Φαρμακοποιών Θεσσαλονίκης και όλες οι ποσότητες συγκεντρώνονται σε αποθήκες στη Νέα Ραιδεστό. Από εκεί, μία φορά το χρόνο, αποστέλλονται -μέσω της μιας εκ των τριών ελληνικών πιστοποιημένων εταιρειών διαχείρισης και αξιοποίησης αποβλήτων- σε ειδικά κέντρα στη Γερμανία. Εκεί τα φάρμακα καταστρέφονται και μετά από 3 – 6 μήνες αποστέλλεται το σχετικό πρωτόκολλο καταστροφής. Τη συλλογή και τη διασυνοριακή μεταφορά των φαρμάκων προς καταστροφή στο εξωτερικό έχει αναλάβει, σύμφωνα με την κείμενη ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων, η πιστοποιημένη για το σκοπό αυτό εταιρεία διαχείρισης και αξιοποίησης αποβλήτων Envirochem Ελλάς.

Έχει εξοικειωθεί ο κόσμος με τη συγκεκριμένη εκστρατεία; Φέρνει πλέον τα φάρμακά του προς ανακύκλωση; «Εννοείται. Στην αρχή η ανταπόκριση του κόσμου ήταν μικρή, διότι δεν γνώριζε τη διαδικασία. Κάναμε όμως μία ενημερωτική εκστρατεία μέσα από το φαρμακείο, που περιελάμβανε ένα ενημερωτικό φυλλάδιο και κάποιες αφίσες και σιγά- σιγά, καθώς ο κόσμος το μάθαινε, όλο και μεγαλύτερη ποσότητα φαρμάκων κατέφτανε στο φαρμακείο. Αυτό μας δείχνουν άλλωστε και τα στοιχεία. Στην αρχή στέλναμε στη Θεσσαλονίκη δύο κιλά φάρμακα το μήνα, τώρα έχουμε φτάσει στο σημείο να στέλνουμε τέσσερα. Ο διπλασιασμός της ποσότητας σε 2,5 χρόνια δεν είναι και μικρή υπόθεση».

Ο κ. Μπιρλιράκης είναι εκπρόσωπος και των Φαρμακοποιών του Κόσμου, ενώ στην προσπάθεια συμμετέχουν άλλα πέντε φαρμακεία. «Μου φέρνουν και εκείνα με τη σειρά τους κάθε τέλος του μήνα τα φάρμακα και όλα μαζί τα αποστέλλω στη Θεσσαλονίκη».

Τι πρέπει να γίνει, ώστε να συμμετάσχουν κι άλλα φαρμακεία στην εν λόγω εκστρατεία; «Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα εργοστάσιο καταστροφής φαρμάκων στην Ελλάδα. Διότι ο Συνεταιρισμός Θεσσαλονίκης, όσο κι αν θέλει να εξυπηρετήσει  όλους τους φαρμακοποιούς, κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο, δεν μπορεί να αναλάβει όλο αυτό τον όγκο. Αυτό συμβαίνει μόνο με το δικό μας φαρμακείο, διότι είμαστε οι πρώτοι και υπήρξε ελαστικότητα».

Ποια φάρμακα μπορείτε να πετάξετε
Συγκεντρώστε το σύνολο των ληγμένων φαρμάκων, που διατηρείτε ή των φαρμάκων που δεν χρησιμοποιείτε πλέον και συγκεκριμένα τις καρτέλες δισκίων (blisters) ή τα σωληνάρια των φαρμακευτικών σκευασμάτων και πετάξτε τα στον ειδικό κάδο ασφαλούς απόρριψης οικιακών φαρμάκων, που θα βρείτε στο κατάστημα του κ. Μπιρλιράκη.

• Διαβάζουμε την ημερομηνία λήξης της κάθε συσκευασίας, απομονώνοντας αυτές που έχουν λήξει.
• Προσοχή: Μπορούμε να ανακυκλώνουμε όλων των ειδών τα ληγμένα φάρμακα πλην των ηρεμιστικών-αγχολυτικών (εμπίπτουν στο Νόμο 1729/87 περί ναρκωτικών και δεν υπάρχει ακόμη σαφές νομοθετικό πλαίσιο για την καταστροφή «ναρκωτικών» ουσιών).
• Αφαιρούμε τη χάρτινη συσκευασία, κρατώντας το blister, εάν πρόκειται για χάπια ή το μπουκαλάκι, εάν πρόκειται για διάλυμα (αυτό γίνεται για να μην υπάρχει καμία υπόνοια για τυχόν πώληση των φαρμάκων).
• Βάζουμε όλες τις προς ανακύκλωση συσκευασίες σε μια χάρτινη σακούλα και κατευθυνόμαστε στο φαρμακείο, που διαθέτει τέτοιο κάδο.
• Στο Βόλο μπορείτε να απευθυνθείτε στο Φαρμακείο Καλιακάτση Αρετή και ΣΙΑ ΟΕ, Ιωλκού 289.