Ένα πρόγραμμα για αυτοματοποιημένη άμεση χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων υλοποιείται από το Εθνικό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών. Η καταγραφή βασίζεται σε δορυφορικά δεδομένα και αξιοποιεί σύγχρονες τεχνικές ανάλυσης εικόνας. Η επεξεργασία αποτυπώνει το εύρος της καταστροφής στις πυρκαγιές σε Χίο και Θάσο.
Το Εθνικό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών (ΕΠαΔαΠ) ιδρύθηκε από το Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου είναι ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Αν. Καθηγητής Ιωάννης Γήτας.
Η υπηρεσία στοχεύει στην αποτύπωση της καμένης έκτασης σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα από την κατάσβεση της πυρκαγιάς και με την μεγαλύτερη δυνατή λεπτομέρεια. Για το λόγο αυτό, αξιοποιεί κυρίως δορυφορικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης Sentinel-2, που παρέχονται χωρίς χρέωση στα κράτη-μέλη της ΕΕ από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, στο πλαίσιο του προγράμματος Copernicus. Η εφαρμογή NOFFi-OBAM έχει υλοποιηθεί ως λογισμικό ανοιχτού κώδικα και θα παρέχεται ως πρόσθετο (plugin) του εξειδικευμένου λογισμικού ανοιχτού κώδικα QGIS.
Στο επίπεδο της πρόληψης, μία παράλληλη δράση του προγράμματος ΕΠαΔαΠ αποτελεί η δημιουργία ενός επικαιροποιημένου χάρτη τύπων δασικής καύσιμης ύλης. Η δράση έχει ήδη ολοκληρωθεί.
Η γνώση του τύπου της καύσιμης ύλης αποτελεί βασική πληροφορία για τον αντιπυρικό σχεδιασμό ενώ χρησιμοποιείται σε συστήματα πρόβλεψης της συμπεριφοράς των πυρκαγιών. Στο πλαίσιο του ΕπαΔαΠ έχει αναπτυχθεί μία σύγχρονη μεθοδολογία χαρτογράφησης, καθώς στηρίζεται στη χρήση δορυφορικών δεδομένων, συγκεκριμένα Landsat 8 OLI χωρικής διακριτικής ικανότητας 30 μέτρων, προσφέροντας τη δυνατότητα εύκολης μελλοντικής ενημέρωσης και εμπλουτισμού του προϊόντος. Η ακρίβεια του ολικού χάρτη τύπων δασικής καύσιμης ύλης είναι ίση με 92,59%. Ο χάρτης αυτός βρίσκεται στη διάθεση της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών από την αρχή της φετινής αντιπυρικής περιόδου.
Τέλος, στο πλαίσιο του προγράμματος και σε ερευνητικό επίπεδο αναπτύσσεται ένας δυναμικός δείκτης επικινδυνότητας έναρξης πυρκαγιάς, μεσοπρόθεσμης πρόβλεψης, ο οποίος βασίζεται εξολοκλήρου σε δορυφορικά δεδομένα.
Η υπηρεσία NOFFi-OBAM εφαρμόστηκε συστηματικά κατά τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο και ως τώρα έχουν χαρτογραφηθεί 256.837 στρέμματα καμένων εκτάσεων από 30 πυρκαγιές σε ολόκληρη τη δασική επικράτεια.
Τα πρώτα δεδομένα από Υπηρεσία Χαρτογράφησης Καμένης Έκτασης NOFFi-OBAM.
Οι καμένες εκτάσεις της Θάσου (πολλαπλές πυρκαγιές στις 10/09/2016) όπως προέκυψαν από την υπηρεσία χαρτογράφησης καμένων εκτάσεων του Εθνικού Παρατηρητηρίου Δασικών Πυρκαγιών (ΕΠαΔαΠ).
Η υπηρεσία NOFFi-OBAM εφαρμόστηκε για τη χαρτογράφηση των πολλαπλών ταυτόχρονων καταστρεπτικών πυρκαγιών στο νησί της Θάσου. Η Θάσος τυλίχθηκε για πολλοστή φορά στις φλόγες, με περίπου το 20% της επιφάνειας ολόκληρου του νησιού να καίγεται από τις καταστρεπτικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν στις 10/09/2016.
Η αποτύπωση της καμένης έκτασης βασισμένη σε δορυφορικά δεδομένα αποδεικνύει το μέγεθος της καταστροφής.
Η καμένη έκταση στη περιοχή Ελάτα της Χίου (πυρκαγιά στις 23/07/2016) σύμφωνα με την υπηρεσία χαρτογράφησης καμένων εκτάσεων του Εθνικού Παρατηρητηρίου Δασικών Πυρκαγιών (ΕΠαΔαΠ).
Άλλα χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι δύο καταστρεπτικές πυρκαγιές στη Χίο: στην περιοχή Ελάτα στις 23/07/2016 όπου κάηκαν 43.430 στρέμματα και στην περιοχή Σιδηρούντα στις 26/08/2016 όπου κάηκαν 6.217 στρέμματα.
Σκοπός του ΕΠαΔαΠ, που λειτουργεί πιλοτικά τον Μάρτιο του 2014, είναι η ανάπτυξη σύγχρονων προϊόντων και υπηρεσιών που θα βοηθήσουν τόσο στο επίπεδο της πρόληψης όσο και στο σχεδιασμό βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων μέτρων αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων.
Πηγή: Έθνος