Δύο περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας επρόκειτο να εκδικαστούν χθες στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Βόλου, ωστόσο, λόγω της αποχής των δικηγόρων, δεν εκδικάστηκαν και οι υποθέσεις αναβλήθηκαν. Καθημερινά στο πινάκιο του Τριμελούς περιλαμβάνονται υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, δείγμα της έξαρσης που έχει λάβει το φαινόμενο τελευταία και λόγω της οικονομικής κρίσης.
Τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας δείχνουν ένα μόνον ποσοστό του προβλήματος, καθώς όπως έγινε γνωστό, πέρυσι καταγράφηκαν επίσημα 45 περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας που καταγγέλθηκαν στις Αστυνομικές Αρχές σε όλη της Μαγνησίας.
Αν και υπολογίζεται πως τα περιστατικά είναι πολλαπλάσια κι αυτά που τελικά έφθασαν στην καταγγελία στην Αστυνομία είναι αρκετά για να δείξουν το μέγεθος του προβλήματος.
Ως επί το πλείστον πρόκειται για γυναίκες, που πέφτουν θύματα επιθέσεων από τους συζύγους τους. Είναι η λεγόμενη «αόρατη» βία, που συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες, καθώς θεωρείται αυστηρά οικογενειακή υπόθεση.
Η ενδοοικογενειακή βία δεν περιλαμβάνει μόνο τη σωματική κακοποίηση, αλλά τις άμεσες και έμμεσες απειλές, τη συναισθηματική και ψυχολογική βία, τη σεξουαλική κακοποίηση, την κοινωνική απομόνωση, τον οικονομικό έλεγχο και γενικότερα όλες εκείνες τις συμπεριφορές, που ωθούν ένα άτομο, να ζει υπό ένα διαρκή φόβο. Συνδέεται δε άρρηκτα με την καταπάτηση των κυρίαρχων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της ασφάλειας και ισότητας μέσα στην οικογένεια και τη νομική προστασία.
Οι ηλικίες των γυναικών που πέφτουν θύματα βίας ξεκινούν από πολύ μικρές, ακόμη και φοιτήτριες και φθάνουν μέχρι τα 60-70 χρόνια.
Η ενδοοικογενειακή βία αφορά και περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης εντός του γάμου, αλλά και την ψυχολογική και λεκτική κακοποίηση, ενώ καταγράφονται και περιστατικά λεκτικής κακοποίησης ανδρών από γυναίκες…
Επίσης υπάρχει και το φαινόμενο της κακοποίησης παιδιών, όπως περιστατικά με σημάδια από τσιγάρο στα σώματά τους… Εξάλλου η ενδοοικογενειακή βία καταγράφεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο φτωχών οικογενειών.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από γυναίκες θύματα στις συμβουλευτικές υπηρεσίες, το πρώτο περιστατικό βίας παρατηρείται συνήθως μετά το γάμο (56,06%) και οι γυναίκες, παρά τη βίαιη συμπεριφορά του συζύγου τους (80%), εξακολουθούν να μένουν μαζί τους (65,22%). Η συνηθέστερη μορφή βίας είναι η ψυχολογική και η σωματική, ενώ λιγότερο συχνά αναφέρεται μόνο η ψυχολογική βία.
Η βία μέσα στην οικογένεια χαρακτηρίζεται από τρεις φάσεις, οι οποίες επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά. Κατά το πρώτο στάδιο προκαλείται σταδιακά αυξητική ένταση, όπου το θύμα υπόκειται σε λιγότερο βίαιες συμπεριφορές, όπως είναι οι απειλές και προσβολές. Τα θύματα σύντομα διαισθάνονται ότι θα ακολουθήσει η σωματική βία, κι έτσι προσπαθούν να την αποφύγουν ενεργώντας συγκαταβατικά. Το δεύτερο στάδιο της βίας, εκείνο της έντονης επίθεσης, χαρακτηρίζεται από ανεξέλεγκτη σωματική επιθετικότητα εξαιρετικά βίαιη και επικίνδυνη. Στο τελευταίο στάδιο, ο θύτης ενεργεί απολογητικά και συμπονετικά προς το θύμα, ενώ υπόσχεται πως οι σκηνές βίας δε θα επαναληφθούν.
Τι ορίζει ο Νόμος
Σύμφωνα με το νόμο για την ενδοοικογενειακή βία (Ν. 3500/2006) «η άσκηση βίας κάθε μορφής μεταξύ των μελών της οικογένειας απαγορεύεται» (άρθρο 2). Με την ευρύτερη ερμηνεία αυτό σημαίνει ότι δεν απαιτείται μόνο σωματική βία, για να διωχθεί ο θύτης. Η εξύβριση, η απειλή, ο εκβιασμός, η προσβολή της γενετήσιας ελευθερίας (ή βιασμός αν γίνεται πιο κατανοητό στα πλαίσια συζυγικής ή συντροφικής σχέσης), ο φυσικός περιορισμός (εξαναγκασμός σε απομόνωση) και γενικότερα η προσβολή της προσωπικότητας, αποτελούν βία και είναι παράνομες πράξεις, οι οποίες διώκονται ποινικά. Για να κατατάξουμε τη συμπεριφορά του θύτη σε άσκηση ψυχολογικής βίας, γενικά μπορούμε να πούμε, ότι είναι κάθε συμπεριφορά, που προκαλεί φόβο, είτε αυτή απευθύνεται άμεσα στο θύμα ή σε τρίτο πρόσωπο ή απειλή στο θύμα για βλάβη τρίτου προσώπου.