Στην ανάπτυξη ενός μαθηματικού μοντέλου, το οποίο περιγράφει με ακρίβεια το σύστημα αφίξεων και αναχωρήσεων των λεωφορείων των Υπεραστικών ΚΤΕΛ προχώρησαν ο δρ. Γεώργιος Κ.Δ. Σαχαρίδης, λέκτορας του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και οι Ερωτόκριτος Σκορδίλης, μηχανικός Η/Υ, απόφοιτος του τμήματος Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μεταπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ιδίου πανεπιστημίου και Χαράλαμπος Δημητρόπουλος, 4έτης προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η εργασία κατέληξε να εκφράζει τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των επιβατών ως συνάρτηση της ζήτησης, της στιγμής της ημέρας, της διαθεσιμότητας σε επόμενα δρομολόγια και του χρόνου αναμονής των επιβατών και παρουσιάστηκε στο 92ο Ετήσιο Συνέδριο του Transportation Research Board (TRB) στην Ουάσιγκτον πριν 15 ημέρες. Να αναφερθεί ότι το TRB αποτελεί έναν από τους 6 τομείς του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνών των ΗΠΑ (National Research Council) και υποστηρίζεται από πλήθος φορέων όπως πανεπιστήμια, εταιρείες, βιομηχανίες, υπουργεία και ιδιώτες. Η εργασία απέσπασε μεγάλο ενδιαφέρον για τα ερευνητικά αποτελέσματά της από εταιρείες που ειδικεύονται στον τομέα της επιχειρησιακής και βιομηχανικής βελτιστοποίησης, πανεπιστήμια, οργανισμούς μεταφορών τόσο δημόσιους όσο και ιδιωτικούς. Στους άμεσους μελλοντικούς στόχους του καθηγητή και των δυο φοιτητών είναι να έρθουν σε επαφή με τη διοίκηση του Υπεραστικού ΚΤΕΛ, προκειμένου να παρουσιάσουν την εργασία τους και με στόχο να βοηθήσουν περαιτέρω στις ήδη πολύ καλές υπηρεσίες που παρέχουν. Μοναδική χαρακτήρισαν την εμπειρία που έζησαν οι δυο φοιτητές από τη συμμετοχή τους σε ένα διεθνούς κύρους συνέδριο, επισημαίνοντας πως θα συνεχίσουν να ασχολούνται με τον τομέα της έρευνας, έχοντας ως στόχο να καταφέρουν μια ημέρα να βρεθούν σε κάποιο μεγάλο Πανεπιστήμιο των ΗΠΑ για την απόκτηση νέων γνώσεων.
Συναντήσαμε τον κ. Σαχαρίδη στο γραφείο του στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών μαζί με τους δυο φοιτητές Ερωτόκριτο Σκορδίλη και Χαράλαμπο Δημητρόπουλο προκειμένου να μας εξηγήσουν πώς αποφάσισαν να προχωρήσουν στην υλοποίηση της προαναφερόμενης εργασίας, η οποία τους άνοιξε την πόρτα για να συμμετάσχουν στο παγκοσμίου φήμης συνέδριο.
«Το θέμα της εργασίας αφορά στον προγραμματισμό των δρομολογίων του Υπεραστικού ΚΤΕΛ για την καλύτερη εξυπηρέτηση των επιβατών. Για το σκοπό αυτό αναπτύχθηκε ένα μαθηματικό μοντέλο, το οποίο περιγράφει με ακρίβεια το σύστημα αφίξεων και αναχωρήσεων των λεωφορείων των υπεραστικών ΚΤΕΛ. Η εργασία πέρασε από διάφορα στάδια μέχρι την τελική μαθηματική μορφοποίηση του προβλήματος όπου κατέληξε να εκφράζει τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των επιβατών ως συνάρτηση της ζήτησης, της στιγμής της ημέρας, της διαθεσιμότητας σε επόμενα δρομολόγια και του χρόνου αναμονής των επιβατών» αναφέρει ο κ. Σκορδίλης.
Από την πλευρά τους οι δυο φοιτητές επισήμαναν ότι αυτό που κατάφεραν μέσα από την εργασία τους ήταν να δημιουργηθεί ένα μαθηματικό μοντέλο, το οποίο επικεντρωνόταν σε δυο βασικούς άξονες:
-Οι αναχωρήσεις να είναι πιο κοντά στις ανάγκες των επιβατών ακολουθώντας αυτές ακριβώς τις ανάγκες, οι οποίες αλλάζουν συχνά κατά τη διάρκεια του έτους, και όχι να υπάρχουν προκαθορισμένες αναχωρήσεις που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι επιβάτες και οι οποίες περιορίζουν το πρόγραμμά τους ώς ένα βαθμό αυξάνοντας σε μερικές περιπτώσεις το συνολικό χρόνο για την ολοκλήρωση ενός ταξιδιού.
-Ένα άλλο πολύ σημαντικό ήταν η ελαχιστοποίηση του χρόνου αναμονής των επιβατών που χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν παραπάνω από ένα δρομολόγια του ΚΤΕΛ για να φτάσουν στους αντίστοιχους προορισμούς τους. Για παράδειγμα, τα λεωφορεία όλων των εταιρειών ΚΤΕΛ που καταφθάνουν στο Βόλο και έχουν ανταπόκριση για τα πανέμορφα τουριστικά αξιοθέατα του Βόλου και των γύρω περιοχών, μπορούν να συγχρονιστούν με τη χρήση του μοντέλου που αναπτύχθηκε με βέλτιστο για τον επιβάτη τρόπο, μειώνοντας το χρόνο ανταπόκρισης και κατ’ επέκταση το συνολικό χρόνο του ταξιδιού, χωρίς να αλλάζει ο αριθμός των ημερήσιων δρομολογίων και χωρίς φυσικά να αλλάζουν οι προορισμοί.
«Αυτό που πραγματεύεται η εργασία δηλαδή είναι η περαιτέρω βελτίωση του ήδη υπάρχοντος χρονοδιαγράμματος των ΚΤΕΛ. Αποτελεί μια προσέγγιση που ωφελεί και τις δύο πλευρές, τους επιβάτες που χρησιμοποιούν τα ΚΤΕΛ για τις μετακινήσεις τους, αλλά και το ίδιο το ΚΤΕΛ, γιατί μετατρέπεται σε έναν ελκυστικότερο πάροχο μεταφορών, ειδικά σε μια εποχή που λόγω οικονομικής δυσπραγίας ο κόσμος στρέφεται σε πιο οικονομικούς τρόπους μετακινήσεων, ειδικότερα για υπεραστικές μεταφορές» ανέφεραν χαρακτηριστικά οι Ερωτόκριτος Σκορδίλης και Χαράλαμπος Δημητρόπουλος.
Να αναφερθεί ότι η όλη διαδικασία ξεκίνησε σαν μια εργασία για το μεταπτυχιακό μάθημα «Χρονικός Προγραμματισμός» που παρέχεται τόσο σε προπτυχιακούς, όσο και μεταπτυχιακούς φοιτητές του τμήματος.
Στο εθνικό συνέδριοΜεταφορών των ΗΠΑ
Όπως προαναφέρθηκε, η εργασία τους παρουσιάστηκε στο 92ο Ετήσιο Συνέδριο του Transportation Research Board (TRB). Το TRB αποτελεί έναν από τους 6 τομείς του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνών των ΗΠΑ (National Research Council) και υποστηρίζεται από πλήθος φορέων όπως πανεπιστήμια, εταιρείες, βιομηχανίες, υπουργεία και ιδιώτες.
Αποτελεί ουσιαστικά το εθνικό συνέδριο μεταφορών των ΗΠΑ. Είναι το πιο γνωστό και σημαντικό συνέδριο που πραγματοποιείται στον τομέα των μεταφορών διεθνώς και αυτό φαίνεται από το μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων τόσο εντός, όσο και εκτός ΗΠΑ.
Στο συνέδριο παρευρέθηκαν περίπου 11.700 σύνεδροι και έλαβε χώρα στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ, Washington DC, από τις 13 έως τις 17 Ιανουαρίου 2013. Το συνέδριο κάλυπτε ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών στον τομέα των μεταφορών. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι υπήρχαν περίπου 750 διαφορετικές ενότητες πάνω σε θέματα μεταφορών και συγκοινωνιών που παρουσιάστηκαν.
Οι συμμετέχοντες προέρχονταν από 60 και πλέον χώρες. Από τη χώρα μας παρευρέθηκαν περίπου 20 άτομα συνολικά από πανεπιστήμια και εταιρείες, γεγονός που αναδεικνύει την εκπροσώπηση του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών με 3 μέλη του, πράγμα που αποτελεί από μόνο του σημαντική επιτυχία για το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ειδικότερα για το τμήμα.
«Το μέγεθος της επιτυχίας των φοιτητών αναδεικνύεται και από το γεγονός ότι κατά μέσο όρο περίπου μόνο το 5% των εργασιών εκτός ΗΠΑ και Καναδά που κατατίθενται για παρουσίαση στο συνέδριο γίνεται εν τέλει δεκτό για παρουσίαση. Επίσης αποτελεί επιτυχία και για το τμήμα των Μηχανολόγων Μηχανικών το γεγονός ότι αντιπρόσωποι από πανεπιστήμια κολοσσούς στο συγκεκριμένο τομέα (π.χ. Berkeley, Georgia Tech κ.λπ.) έδειξαν ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη εργασία» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Σαχαρίδης, για να προσθέσει:
«Γενικά υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για τα ερευνητικά αποτελέσματα της εργασίας μας από εταιρείες που ειδικεύονται στον τομέα της επιχειρησιακής και βιομηχανικής βελτιστοποίησης, πανεπιστήμια, οργανισμούς μεταφορών τόσο δημόσιους, όσο και ιδιωτικούς. Ενδεικτικά πάνω από 100 άτομα επισκέφτηκαν την ομάδα μας δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εφαρμογή που παρουσιάσαμε, με πολλούς από αυτούς να θέλουν να μάθουν όλες τις λεπτομέρειες του μαθηματικού μοντέλου που αναπτύξαμε».
Σημαντική εμπειρία
Περιγράφοντας την εμπειρία που έζησαν στην Ουάσιγκτον κατά τη συμμετοχή τους στο συνέδριο, ο Ερωτόκριτος Σκορδίλης αναφέρει: «Ήταν πραγματικά κάτι πρωτόγνωρο και άξιζε τον κόπο που «θυσιάσαμε» όλο το καλοκαίρι μας για να ολοκληρώσουμε την εργασία μας. Σίγουρα πρόκειται για μια εμπειρία ζωής και θα ήθελα κάποια μέρα μέσα από την έρευνα, να καταφέρω να βρεθώ σε κάποιο μεγάλο Πανεπιστήμιο των ΗΠΑ, για να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου».
Από την πλευρά του ο Χαράλαμπος Δημητρόπουλος τόνισε πως «ήρθαν σε επαφή και γνώρισαν μεγάλο πλήθος κόσμου, τόσο από τον ακαδημαϊκό τομέα, όσο και από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των συγκοινωνιών, κάτι το οποίο οδήγησε σε μια διεύρυνση οριζόντων μέσα από αυτή τη διαδραστικότητα με άτομα τα οποία δραστηριοποιούνται και έχουν εμπειρία πολλών χρόνων πάνω σε αυτόν τον τομέα». Ο ίδιος δήλωσε ενθουσιασμένος από την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, περιγράφοντας με τα καλύτερα λόγια τους ανθρώπους της.
Μελλοντικοί στόχοι
Όπως επισημαίνουν οι συντελεστές της εργασίας, ένας από τους άμεσους μελλοντικούς στόχους είναι να έρθουν σε επαφή με τη διοίκηση του Υπεραστικού ΚΤΕΛ Βόλου προκειμένου να παρουσιάσουν την εργασία τους και με στόχο να βοηθήσουν στη βελτίωση των ήδη πολύ καλών υπηρεσιών που παρέχεται στους επιβάτες, ούτως ώστε να εξυπηρετούνται τόσο οι κάτοικοι της Θεσσαλίας, αλλά και οι τουρίστες που επισκέπτονται τακτικά την περιοχή μας.
Όπως εξηγεί ο κ. Σαχαρίδης, «η θέση του Βόλου στο κέντρο της Ελλάδας τού δίνει ένα μεγάλο πλεονέκτημα όσον αφορά στις μετακινήσεις προς την υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό, τόσο χερσαίες, όσο και θαλάσσιες, αλλά και αεροπορικές. Μην ξεχνάμε ότι στο Βόλο υπάρχει εμπορικό και επιβατικό λιμάνι, στο οποίο τακτικά έρχονται εμπορικά πλοία και κρουαζιερόπλοια, αφήνοντας πολλούς επιβάτες και εμπορεύματα, ενώ στη Ν. Αγχίαλο υπάρχει αεροδρόμιο, στο οποίο εκτελούνται για την ώρα πτήσεις τσάρτερ προς Ευρώπη, ενώ σύντομα θα λειτουργεί εταιρεία με τακτικά δρομολόγια για προορισμούς εσωτερικού. Τέλος υπάρχει και σταθμός της ΤΡΑΙΝΟΣΕ που εκτελεί δρομολόγια, μέσω Λαρίσης για Αθήνα, Θεσσαλονίκη κ.λπ. Όλα αυτά καθιστούν το Βόλο ένα σημαντικό μεταφορικό κόμβο της Ελλάδας, κάτι το οποίο δίνει στις υπηρεσίες των ΚΤΕΛ Βόλου βαρύνουσα σημασία».
Επίσης ένα επόμενο βήμα είναι να προωθηθεί η εργασία στο εξωτερικό και ειδικότερα σε ανθρώπους που γνώρισαν στο συνέδριο και έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για παραπάνω πληροφορίες όσον αφορά στην εργασία, κάτι το οποίο αποτελεί ιδιαίτερη τιμή δεδομένου ότι εταιρείες μεγάλες πάνω στις υπεραστικές συγκοινωνίες όντως ενδιαφέρθηκαν γι’ αυτήν.
Τέλος ένας καθαρά προσωπικός στόχος των φοιτητών είναι να δημοσιευθεί η εργασία και σε ένα διεθνούς κύρους επιστημονικό περιοδικό, καθ’ ότι και οι δύο ενδιαφέρονται άμεσα για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στον επιστημονικό τομέα.